Massaclaims rukken steeds meer op in Nederland, zodanig zelfs dat de Amerikaanse Handelskamer waarschuwt dat Nederland geen 'hub' moet worden voor dergelijke rechtszaken. En steeds vaker zien ook investeringsfondsen wel brood in massaclaims tegen grote bedrijven. Advocaten van die bedrijven waarschuwen dat Nederlandse ondernemingen steeds meer vogelvrij zijn voor claims van buitenlandse gedupeerden.
Wetsvoorstel
De Nederlandse overheid probeert met een wetsvoorstel dat nu in de Tweede Kamer ligt misbruik te voorkomen. In het voorstel wordt een aantal eisen gesteld aan de claimstichtingen, onder meer aan de manier waarop deze worden worden bestuurd. Toch is vooral de financiering van massaclaims vaak nog te schimmig, meent Frank Kroes van Baker&McKenzie.
Het wetsvoorstel gaat volgens hem onvoldoende in op de rol van de investeringsfondsen - zogenaamde litigation funders. Kroes verdedigt vaak bedrijven in massaclaim-zaken, maar kijkt ook naar de belangen van derden. 'Het gaat om de belangen van de gedupeerden, die geen inzicht hebben in de financiering van deze claimstichtingen en het geld dat in plaats van bij de hen bij de financier terecht komt.'
Op hoofdlijnen
Jurjen Lemstra, advocaat bij Lemstra van der Korst, kan zich maar gedeeltelijk vinden in de bezwaren van Kroes. Partijen die zich laten financieren door investeringsfondsen kunnen de rechter wel degelijk op hoofdlijnen uitleggen hoe de zaak wordt gefinancierd en welke partij erachter zit, zegt hij. 'De rechter stelt nu ook al vragen over de herkomst van het geld en in hoeverre de investeerder een vinger in de pap heeft bij de tactiek van de procedure.'
Lemstra zit in de commissie die de claimcode uit 2010 evalueert. Hij vindt het belangrijker om inzicht te geven in de verdeling van de opbrengst uit een megaclaim, dan in de precieze financiering van een rechtszaak. 'Als je op de website zet dat een financier bijvoorbeeld 20 procent van de opbrengst krijgt, weten mensen waar ze aan toe zijn. Ze kunnen besluiten of ze al dan niet meedoen.'