Er moeten meer afspraken komen over regels in de ruimte

Zoals de lancering van Elon Musk's Tesla. Mocht de ondernemer zomaar zijn eigen auto de ruimte inschieten? Ja, zegt hoogleraar Ruimterecht Tanja Masson. 'Musk heeft gewoon een vergunning gekregen, dus dat mag gewoon. Het ging om een testlancering, dan moet er gewicht mee. Meestal wordt er een blok beton meegestuurd, maar dit kan dus ook.'

Het basisbeginsel is dat dat ruimte vrij is, anders dan bijvoorbeeld het luchtruim. Dat valt onder de soevereiniteit van staten. 'In de ruimte mag in principe alles, tenzij er specifieke regels zijn die het verbieden', zegt Masson. 'Er zijn vijf verdragen en wat resoluties over regels gemaakt, maar het belangrijkste verdrag stamt uit 1967.'

'Daarin is vastgelegd dat je bijvoorbeeld geen nucleaire wapens de ruimte in mag hangen. Je moet ook astronauten in nood helpen, alles in samenwerking doen en je bent aansprakelijk voor schade die je veroorzaakt.' Een situatie vergelijkbaar met volle zee, daar is ook geen soevereiniteit.

'Laat de mensheid een graantje meepikken'

Maar is dat verdrag, inmiddels al een flink aantal jaren geleden ondertekend, nog up to date? Masson: 'We kwamen toen net uit de Koude Oorlog, een grote drijfveer was dat er geen wapenwedloop in de ruimte zou komen. Het verdrag heeft ook nu zeker nog nut, maar er zijn zoveel ontwikkelingen met bedrijven, dat er aanvullende regels gemaakt moeten worden.'

Want meer ondernemers dan ooit denken geld te kunnen verdienen aan de ruimte. Bijvoorbeeld in de mijnbouw; bedrijven die naar de maan of asteroïden willen om bijvoorbeeld platina te gaan ontginnen. Of een benzinestation op de maan willen zetten voor missies naar Mars. 'Je moet niet meteen verwachten dat ze dingen gaan terugbrengen naar de aarde, dat kost natuurlijk heel veel geld. Maar voor het gebruik in ruimte zelf is het heel nuttig. Bijvoorbeeld voor een basis op de maan.'

Er moeten wel meer afspraken worden gemaakt, vindt hoogleraar Masson. 'Zodat de mensheid ook een graantje meepikt en het geen commerciële wedstrijd wordt met 'wie het eerst komt wie het eerst maalt.'