Volgens Van Eersel heeft er in Nederland niet eerder een cryptoscam plaatsgevonden van deze proporties. 'We hebben internationaal een aantal grote scams gezien. Maar in Nederland is dit bij mijn weten voor het eerst. Er is misschien wel eerder aangifte gedaan, maar vervolging heb ik nog niet eerder gezien.' In het geval van Xpose Protocol verwacht hij wel dat er mogelijkheden zijn op vervolging tegen de zogenoemde adviseurs. 'Zij hebben misschien onrechtmatig gehandeld door allemaal mensen over te halen om te investeren. Daar kunnen we naar kijken', zegt de advocaat die de zaak ook wel durft aan te gaan. Hij doet de oproep naar slachtoffers om zich bij hem te melden, zodat er een zaak gestart kan worden.
Onbekende eigenaren, maar bekende adviseurs
In Nederland vierde Xpose Protocol in het voorjaar van 2021 hoogtijdagen. Op het hoogtepunt was de totale marktwaarde van de cryptomunt zelfs 125 miljoen dollar. De eigenaren achter Xpose werden niet bekend gemaakt. Wel werden de adviseurs van het cryptobedrijf openbaar gemaakt. Het ging om Ajax-directeur Marc Overmars, miljonair Vasco Rouw, die samen met rapper Boef The Millionaires Club runt en Ralph de Geus, van voetbalplatform 433 en lifestylemerk BALR. 'Op het moment dat (f)influencers aangeven om hierin te beleggen, dan suggereren zij dat er een goed model achter zit en dat er rendement gemaakt kan worden. Als dat vervolgens niet zo blijkt te zijn, dan handelen zij onrechtmatig en zijn zij misschien wel aansprakelijk voor de schade.'
Hoe de betrokken namen reageren, hoor je hier in de podcast Crypto Cowboys van BNR.
Dat de cryptowereld amper onder financieel toezicht valt, maakt de zaak wel iets lastiger. Maar ook daar ziet Van Eersel mogelijkheden. Vanaf 2024 voert de EU namelijk strenge regels in om malafide cryptobedrijven aan banden te leggen. 'De cryptowereld wordt nu beheerst door algemene normen. In het maatschappelijk verkeer is het (Xpose Protocol, red.) mogelijk onaanvaardbaar. Maar straks krijg je regulatie van de regels en wordt dit soort koersmanipulatie ook gewoon verboden. Als we nu al weten dat het straks verboden wordt, dan is de kans heel erg groot dat een civiele rechter het nu ook al onrechtmatig vindt.' Gevolg kan volgens Van Eersel dan zijn dat de adviseurs, maar ook de influencers die Xpose gepromoot hebben, een schadevergoeding moeten betalen aan slachtoffers.
Grote beloftes
De prijs van Xpose Protocol werd opgedreven mede dankzij grote beloftes van sommige adviseurs. Zo werd er beloofd dat grote influencers, DJ's, artiesten en atleten de cryptotoken zouden promoten. Ook zou er tijdens het EK een reclamecampagne op het platform van 433 plaatsvinden, die zichtbaar zou zijn voor 60 miljoen volgers. Daarnaast werden er beloftes gedaan over het krijgen van een passief inkomen en 'epische' en 'extreme' marketingevents. Al die beloftes zijn niet waargemaakt. Inmiddels wordt het cryptobedrijf als dood beschouwd en is de marktwaarde van 125 miljoen dollar naar een kleine 150 duizend dollar gedaald. Waardoor duizenden investeerdrs, waaronder veel jongeren, hun inleg (grotendeels) kwijt zijn.
Bekijk ook de YouTube-video van BOOS en Tim Hofman die Vasco Rouw opzochten.