Bovendien is volgens de bank nog 'allerminst duidelijk' op welke locaties boeren precies uitgekocht moeten worden. Ook zou het in strijd zijn met de ECB-richtlijn om leningen kwijt te schelden.
FD-journalist Vasco van der Boon zou het ook bijzonder vinden als de Rabobank leningen zou kwijtschelden. 'Dan zou de Rabobank het geld van andere mensen weggeven. Dat zou een beetje raar zijn.' Wel heeft de bank steun geboden om de transitie in te zetten, meldt Van der Boon. 'Er is een aanbod geweest van de Rabobank aan het Landbouwministerie. De bank zou deels willen meebetalen aan een transitiefonds. Die gesprekken lopen nog, is ons verteld.'
Dwang niet geschroomd
PvdA-Kamerlid Joris Thijssen, die ook indiener was van de motie, vindt niet dat de Rabobank daar zo makkelijk mee weg kan komen. 'Dat zou veel te makkelijk zijn', betoogt hij. 'De Rabobank zegt nu wel dat ze het niet willen, maar de Tweede Kamer heeft gezegd van wel. En de laatste keer dat ik het checkte is die de baas in dit land. Dus de regering gaat nu onderzoeken hoe de Rabobank toch kan bijdragen aan deze transitie.' Dwang wordt ook niet geschroomd door Thijssen. 'Tja, als het moet.'
Follow the Money-journalist Ties Joosten benadrukt dat de Rabobank sowieso gaat meeprofiteren als de overheid boeren gaat uitkopen. 'Er staat ongeveer 25 miljard klaar om boeren uit te kopen, dat gaat naar de boeren die hun leningen ook moeten afbetalen. Dat stroomt dus weer naar de Rabobank, meestal.'
'Bank is geen klein boertje'
Volgens Thijssen is de Rabobank onderdeel van het stikstof-probleem. 'De bank is niet een klein boertje, maar een groot bedrijf dat miljarden heeft gestoken in het landbouwsysteem. Het heeft echt wel doorgehad dat dit op langere termijn niet houdbaar was. Maar omdat ze er goed aan konden verdienen, zijn ze ermee doorgegaan.'
Thijssen stelt de Rabobank overigens niet alleen verantwoordelijk. 'De supermarkten hebben hier ook aan meegedaan, die wilden een zo laag mogelijke prijs. De consumenten wilden graag lekker voedsel voor een lage prijs. Ook heeft de overheid niet ingegrepen. Je ziet dus dat het een systeemcrisis is, maar de Rabobank is wel degelijk een grote speler die nu ook moet mee betalen aan de oplossing, als het aan de PvdA ligt.'
'Boeren niet vrij van schuld'
Joosten snapt dat de Rabobank verantwoordelijk gehouden wordt door Thijssen. 'Ze kwamen jarenlang op erven om leningen te verkopen. Daarmee hebben ze jarenlang extra schulden die sector ingepropt. Met de rente verdienden ze er vervolgens goed aan.'
Joosten wil daarnaast af van het frame dat boeren slachtoffer zouden zijn geworden van dit systeem. 'Ook als je boer bent (...) dan moet je gezien hebben dat de biodiversiteit op het platteland achteruit holt. Het is glashelder, en al decennia bekend, waardoor dat komt. Als je desondanks blijft uitbreiden en meer koeien gaat houden, dan ben je niet vrij van schuld nu blijkt dat het systeem niet houdbaar is', vindt de journalist.