Christiaan Kooman van Partners in Integriteit spreekt van een 'explosieve stijging van het aantal onderzoeken naar metoo-kwesties'. 'Dat speelde al langer, maar sinds The Voice is alles in een stroomversnelling gebracht', vertelt hij. 'De toename had ik niet in deze mate verwacht. Tot de zomer hebben we bomvol gezeten met werk. Het is nog wel te behappen, maar we hebben ook een aantal mensen moet doorverwijzen. Je merkt aan alles: als er nu een melding komt, moet het serieus worden genomen. Het wordt niet meer weggelachen.'
De uitzendingen van het programma Boos over misstanden in The Voice of Holland hebben in veel gevallen voor herbelevingen en triggers gezorgd bij slachtoffers die eerder geen melding deden van grensoverschrijdend gedrag, zo schetsen meerdere bedrijfsrecherchebureaus. De slachtoffers voelen zich door de uitzendingen gesteund om nu wel hun verhaal te delen en daardoor wordt er nu veel vaker bij de bureaus aangeklopt.
Terugsturen
Hoffmann, het grootste bedrijfsrecherchebureau van Nederland, ziet ook dat het drukker is sinds 'de zaken bij The Voice, Ajax en politiebond CPB'. 'Het speelt al langere tijd, maar het is sindsdien echt toegenomen', laat algemeen directeur Martijn van de Beek weten. 'We krijgen zes à zeven aanvragen in de week, maar we kijken altijd kritisch of we een zaak wel moeten oppakken. Soms is er bijvoorbeeld opzet in het spel, omdat een bedrijf iemand wil wippen. Daar werken wij niet aan mee.'
Lees ook | Bedrijven doen íetsje meer aan #MeToo sinds Boos
Van de Beek noemt de inzet van bedrijfsrecherche een heel zwaar middel: 'Daarom vragen we ons altijd af: kan deze zaak ook intern worden opgelost? We sturen dus weleens bedrijven met huiswerk terug. Wij laten dit soort onderzoeken ook niet door iedereen doen. Een fraude-expert zetten we niet op dit soort zaken; daarvoor hebben we een team van specialisten en gedragswetenschappers in dienst. Dat zijn we nu ook aan het uitbreiden. Als we niet de juiste mensen beschikbaar hebben, dan moeten bedrijven soms wachten.'
Ook bij andere kantoren, zoals DPD Consultancy en Bureau Integriteit, is er veel meer werk bijgekomen. 'Over precieze aantallen doen wij nooit mededelingen, maar er is absoluut sprake van een zeer forse toename van het aantal aanvragen voor onderzoeken naar ongewenste omgangsvormen', zegt Peter Werkman van Bureau Integriteit. 'Helaas hebben we dit jaar al vaak nee moeten verkopen, omdat er geen capaciteit meer beschikbaar was op afzienbare termijn.'
DPD Consultancy is één van de bureaus die extra personeel heeft moeten aannemen, geeft Vanessa Middelkoop aan. 'De afgelopen jaren deden wij ongeveer acht onderzoeken van grensoverschrijdend gedrag, dit jaar komen wij denk ik wel aan 20 onderzoeken. Wij zijn met een team van vier personen en vanwege de drukte hebben we een nieuwe medewerker aangenomen.'
De meeste bureaus verwachten dat de drukte voorlopig nog aanhoudt. 'Ik denk zelf dat het nog wel een tijdje door zou gaan, want normen en waarden veranderen. Wat vroeger door de vingers werd gezien wordt nu uiterst serieus genomen', zegt Christiaan Kooman.
Advocaten
Opvallend is dat vanuit de branche klachten klinken over het inschakelen van advocaten voor onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag, zoals sommige bedrijven doen. 'Maar advocaten opereren niet afhankelijk. Dan ga je scheef als onderzoeker', klinkt het vanuit de bedrijfsrecherchebureaus.
Daarbij wordt vaak verwezen naar een uitspraak van de raad van discipline Amsterdam in juli van dit jaar. Die heeft in het algemeen geoordeeld dat ‘de rol van partijdige advocaat waarbij de belangen van de cliënt voorop staan eenvoudigweg niet verenigbaar is met de rol van onafhankelijk advocaat-onderzoeker die een bepaalde kwestie onafhankelijk, en dus met (neutraal) oog voor alle betrokken belangen, in kaart moet brengen.’
Tegen deze beslissing loopt nog een hoger beroep, laat een woordvoerder van de raad van discipline weten.