Door politiek verslaggever Laurens Boven
Maar er uitgerekend bij de PvdA mee dreigen dat Shell geen geld kan steken in het herstel van Groningen als de gaswinning omlaag gaat, is gewoon dom. Het is inhoudelijk kansloos in het huidige Den Haag en het is schadelijk voor het imago van Shell. Het is een pijnlijke fout. Of een grapje.
Dat laatste zou het namelijk best eens kunnen zijn. Het was uitgerekend op 1 april dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (50 procent-dochter van Shell) het nieuwe winningsplan voor Slochteren en omgeving naar minister Kamp van Economische Zaken stuurde. Het bedrijf stelt daarin doodleuk voor om de politieke wens minder aardgas te winnen, iets genuanceerder te willen interpreteren. Of Kamp dacht aan een 1-aprilgrap is niet bekend. Mogelijk heeft hij nog even gewacht op een nieuw voorstel, want het winningsplan ging pas bijna drie weken later naar de Kamer. Met het commentaar dat het “niet aannemelijk” is de NAM zijn zin krijgt.
Kan je het winningsplan nog zien als een te rechtvaardigen poging van een commercieel bedrijf om tot het gaatje te gaan, de lobbybrief van NAM-moeder Shell is een regelrechte oorlogsverklaring aan de politiek. Als de politiek besluit tot een lagere gaswinning, dan “dreigt ook de economische basis onder het Plan-Alders te worden weggehaald”, staat in de lobbybrief van 5 april die het PvdA-Kamerlid Henk Nijboer dit weekend openbaar maakte. Weken nadat de Groninger een Shell-lobbyist bij kop en kont pakte en zijn kamer aan het Binnenhof uit smeet, stond hij zaterdag nog steeds te briesen van woede voor de camera’s van Nieuwsuur.
Voor de goede orde: dat Plan-Alders is een 172 pagina’s dik document. Het is het resultaat van een paar jaar polderen tussen tientallen overheden en duizenden burgers. Het gaat over het herstel van de schade door de aardbevingen. Het aanpassen van gebouwen zodat ze niet instorten en er doden vallen. En het gaat over investeringen voor de toekomstige economische duurzaamheid. De handtekening van de NAM staat er onder.
Wat er in het Plan-Alders staat, zal gebeuren. Wat er ook gebeurt. Het is het alfa en omega van de gaswinning in de toekomst. Anders, daar is de politiek inmiddels van overtuigd, is er bij de Groningse bevolking en bij de Groningse overheden geen draagvlak meer voor de winning door de NAM. Zo simpel is het. Een van de belangrijkste zinnen die Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders schrijft, staat op pagina 14: “U, als inwoner van het gebied, staat centraal”.
Om kort te zijn: er is in het Plan-Alders geen voorbehoud gemaakt. Dat Shell denkt dat de investeringen in Groningen en daarmee de verplichtingen van de NAM afhankelijk zijn van de winst die met het gas gemaakt wordt, is op zijn minst merkwaardig. Hoe is het mogelijk dat bij een bedrijf met zo veel politieke verbindingen de boodschap niet aankomt. Foutje, arrogantie of toch een 1-aprilgrap?