Het internet staat vol met onzin: ja/nee/weet niet
The internet is dark and full of terrors. Of toch niet? Hoe weet je of een verhaal dat je online leest klopt? Daarvoor bestaan ontmaskerwebsites, zoals Snopes.com, die krankzinnige verhalen ontkrachten. Maar die hebben het nu moeilijker dan ooit, zegt hun oprichter.
In 1994 startte David Mikkelson Snopes.com, de website die dubbelcheckt of urban legends, folkloreverhalen, mythes, geruchten en verkeerde informatie wel of niet klopt. Zoals of Hillary Clinton voor 200.000 dollar aan meubilair uit het Witte Huis gapte (eh, niet helemaal), of dat het Vaticaan sinds kort gelooft dat Jezus inderdaad niet meer terug komt (wat denk je zelf?) en of het Witte Huis door slaven werd gebouwd, zoals First Lady Michelle Obama onlangs in haar speech tijdens de Democratische conventie zei (die klopt dus deels wel). Inmiddels gebruiken miljoenen Amerikanen de website om te controleren of wat ze lezen op internet wel of niet waar is.
We hebben er nog wel eentje voor ze, over deze Airbus die in 2007 zogenaamd gecrasht zou zijn in Toulouse en wat de media 'doodzwijgt'. Maar daar zit het probleem, zegt Mikkelson. Er zijn te veel verhalen om te checken en het aantal sites dat dit soort verhalen het web opduwt, groeit te hard, zegt Mikkelson tegen de Britse krant The Guardian.
De site begon met het controleren van urban legends, maar na de aanslagen op de Twin Towers op 11 september 2001 kwamen er meer politieke verhalen bij. Met de opkomst van social media was het hek van de dam; iedereen kan zelf iets het web opslingeren, of het nu waar is of niet. Daardoor hebben mensen nu juist behoefte aan duiding en willen ze de waarheid vaker boven tafel, zeggen ook andere debunk-experts tegen The Guardian.
Volgens Mikkelson kan informatie ongeveer zo verkeerd gepubliceerd en verspreid worden:
- Mensen geloven de 'nieuwsberichten' op satirische websites zoals het Britse The Daily Mash of het Amerikaanse The Onion, of in ons geval, De Speld;
- Traditionele media nemen berichten over zonder ze te controleren;
- Politieke websites verdraaien citaten van politici en publiceren ze als waar;
Nep-nieuwssites verzinnen clickbait-berichten.
Daar voegen wij van BNR graag nog de volgende tips aan toe: controleer altijd de bron, en als het te mooi of belachelijk klinkt om waar te zijn, is dat het waarschijnlijk ook. Dus de volgende keer dat je een bericht leest met een kop zoals 'Premier Rutte gooit hoge ogen op pianoconcours' of 'Drie op de tien kinderen eet wel eens per ongeluk een Pokémon op', dan weet je wat je moet denken.
