Over de handelwijze van haar voorgangster zegt Leeflang bij BNR: 'Een overleg met de compliance officer voor advies was verstandig geweest.' Het Commissariaat voor de Media laat weten zich in de kwestie te verdiepen. Want, zo zegt de toezichthouder: 'Iedere relatie die de schijn van belangenverstrengeling in zich zou kunnen dragen, dient gemeld te worden.'
Koster en Van Dijk | Dit muisje krijgt een staartje
Een klokkenluider, die in 2020 informatie wilde delen over de top van de NPO en mogelijke 'misstanden' die deels onder verantwoordelijkheid van bestuursvoorzitter Shula Rijxman plaatsvonden, werd door minister Arie Slob van Media doorverwezen naar de hoogste ambtenaar op het ministerie voor een strikt vertrouwelijk gesprek.
Deze topambtenaar, secretaris-generaal Marjan Hammersma, blijkt echter - zoals vorige week in de BNR-podcast Koster en van Dijk werd onthuld - een innige vriendschap te onderhouden met toenmalig bestuursvoorzitter Shula Rijxman van de NPO. Zo boekten de twee een hotelkamer voor een privébezoek.
Lees ook | Topambtenaar zet klokkenluider NPO in de kou, Kamerleden willen uitleg
NPO betreurt gang van zaken
In een schriftelijke reactie op vragen van BNR laat NPO-voorzitter Frederieke Leeflang nu het volgende weten: 'De NPO betreurt de gang van zaken voor de klokkenluider in kwestie. Klokkenluiders moeten altijd hun verhaal kwijt kunnen en van vertrouwelijkheid kunnen uitgaan.'
Topambtenaar Marjan Hammersma liet eerder in een korte verklaring aan de media weten privé en zakelijk goed te kunnen scheiden. Ook Shula Rijxman - inmiddels wethouder in Amsterdam namens D66 - gaf aan geen probleem te zien in de werk- en privérelatie met de hoge ambtenaar. De Tweede Kamer neemt echter geen genoegen met deze verklaring en inmiddels is een plenair Kamerdebat over de kwestie gepland met steun van coalitiepartijen VVD en CDA.
Lees ook | Pieter Omtzigt stelt Kamervragen over Klokkenluider NPO
Gedragscode NPO
De opvolger van Shula Rijxman als bestuursvoorzitter bij de NPO, Frederieke Leeflang verwijst namens de NPO nu naar de interne gedragscode voor NPO bestuurders. Zij zegt tegen BNR:
'We gaan er bij de NPO vanuit dat bestuurders en alle andere omroepmedewerkers privé en zakelijk op een professionele manier scheiden in het geval van vriendschappelijke relaties. Ook buiten de werkvloer om. Dit staat ook in onze Gedragscode Integriteit Publieke Omroep, principe 2, integer handelen.'
In de gedragscode is vastgelegd dat leden van de Raad van Bestuur van de NPO in bepaalde gevallen van mogelijke 'verstrengeling' van belangen melding doen aan een speciale vertrouwenspersoon, de zogenoemde compliance officer.
Lees ook | Staatssecretaris wil 'intern kijken' naar gang van zaken rond klokkenluider
Melden privérelatie was 'verstandig' geweest
Leeflang bevestigt dat Rijxman de privérelatie met de topambtenaar niet heeft gemeld bij de vertrouwenspersoon en voegt daar aan toe dat het 'verstandig' was geweest dit wél te doen.
Leeflang: 'Mevrouw Rijxman heeft bij de compliance officer geen melding gedaan van de genoemde relatie. (…) De Gedragscode Integriteit Publieke Omroep omschrijft wat integer handelen is. Afhankelijk van de specifieke omstandigheden in een situatie kan er een moment ontstaan waarbij overleg met de compliance officer wenselijk is. De code schrijft namelijk voor: 'Door openheid en aanspreekbaarheid voorkomen zij dat hun persoonlijke belangen met die van de mediaorganisatie verstrengeld raken.' Wij kennen de precieze omstandigheden van de situatie niet. Maar een overleg met de compliance officer voor advies was verstandig geweest', aldus Frederieke Leeflang.
Het Commissariaat voor de Media (CvdM), dat belast is met het toezicht op de naleving van de NPO-gedragscode laat weten: 'Iedere relatie die de schijn van belangenverstrengeling in zich zou kunnen dragen, dient gemeld te worden.' Men beraadt zich op de vraag of een onderzoek ingesteld zal worden en 'verdiept' zich momenteel in de zaak. De gedragscode werd in 2021 door Shula Rijxman zélf bij de NPO geïntroduceerd.