Die klokkenluider heeft in de zomer van 2020 vertrouwelijke gesprekken gevoerd met Marjan Hammersma. Zij is secretaris-generaal van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en daarmee de hoogste ambtenaar van het ministerie, dat verantwoordelijk is voor de verdeling van het budget voor de NPO. Hammersma had ten tijde van het gesprek ook een persoonlijke relatie met Shula Rijxman, toenmalig bestuursvoorzitter van de NPO, onthulde BNR. De klokkenluider was niet op de hoogte van de relatie tussen beiden.
Lees ook | Topambtenaar zet klokkenluider in de kou: Kamerleden willen opheldering
Wist de klokkenluider van de relatie, dan had die persoon niet bij Hammersma aan de bel getrokken, zei de klokkenluider tegenover de makers van de BNR-podcast Koster en Van Dijk. Dit is niet de enige zaak rond mogelijke belangensverstrengeling bij Rijxman. Woensdag werd ook bekend dat de oud-topvrouw, en inmiddels D66-wethouder in Amsterdam, ook op een privéreis ging met Sander Dekker in 2017. Dekker was destijds staatssecretaris voor Media en dus verantwoordelijk voor de NPO.
Lees ook | Voormalig baas NPO verzuimde melding privévakantie met staatssecretaris
Volgens minister Robbert Dijkgraaf is er op dit moment helemaal geen sprake van een klokkenluider. Politiek verslaggever Leendert Beekman vindt de uitspraken opvallend. 'Dijkgraaf zegt dat er officieel geen klokkenluider is, omdat die persoon niet de juiste paden heeft bewandeld. Dat is schrikbarend dat dat op die manier gezegd wordt.' Ton F. van Dijk, een van de journalisten die de onthullingen deed, zegt juist dat er altijd gesproken werd over een klokkenluider. 'Deze persoon is op verzoek van een CDA- en VVD-Kamerlid bij toenmalig minister Arie Slob terechtgekomen. Toen is er constant de term 'klokkenluider' gebruikt, dat heb ik gezien in de communicatie die er is geweerd.'
Er zijn diverse onderzoeken ingesteld naar het schandaal. Zo doet de Auditdienst Rijk onderzoek naar de gang van zaken. Ook het Commissariaat voor de Media, de toezichthouder, gaat de zaak onderzoeken. De waakhond begint een breed onderzoek naar de borging van processen bij de NPO en landelijke publieke omroepen die belangenverstrengeling moeten voorkomen.
Haagse kritiek
Het debat over het klokkenluiderschandaal is het laatste (plenaire) debat alvorens de Kamer met zomerreces gaat, maar het feit dat de laatste kostbare parlementaire uren worden besteed aan dit onderwerp, kan niet alle Kamerleden bekoren, zo denkt politiek verslaggever Beekman. 'Er worden vandaag ontzettend veel moties afgestemd en er is nog een hoop gaande, maar bijvoorbeeld Pieter Omtzigt was heel kritisch over het tijdstip. Hij vroeg zich af of de Kamer 'het er op dit moment over moest hebben', waarbij hij dus níet zei dat het geen belangrijk onderwerp was.'