"Ik maak in mijn praktijk vaak mee dat ILT nog allerlei bezwaren ziet. Die had ze hier ook kunnen, of misschien wel móeten zien. Het veiligheidscertificaat is een certificaat dat de spoorwegonderneming krijgt. Dat heeft niets met het materieel te maken. Overigens wordt het veiligheidscertificaat wel degelijk door de inspectie afgegeven. We hebben het hier niet over de spoorwegonderneming die gecertificeerd wordt, maar over het materieel. En daar speelt ILT een rol in."
"Op basis van rapporten van de notified body is echt een heel goede indruk te krijgen van de stand van zaken van het materieel. En nogmaals: bij andere klanten maak ik echt mee dat de ILT ook zegt: 'nee, stuur dit materieel maar terug, want hier in Nederland komt het het spoor niet op. Ik vind dat de inspectie daar echt vaak te rigide is en bezwaren ziet die er niet zijn. ILT heeft dus die bevoegdheid en had die dus ook met betrekking tot het Fyra-materieel."
Veiligheid onbekend
De ILT wist niet of de Fyra wel veilig was toen die een vergunning verleende aan de NS, meldde het hoofd van de inspectie - inspecteur-generaal Jenny Thunnissen - vanochtend in het FD. Toch is volgens Thunnissen de vergunning volkomen terecht afgegeven en ligt de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de Fyra volledig bij de NS.
Arriën Kruyt, voorzitter van reizigersvereniging Rover, is verbijsterd. "Die inspectie is juist in het leven geroepen om dat soort dingen wel goed te doen en als mevrouw Thunnissen zegt 'ja wij kunnen het niet', zeg dan gewoon dat je het niet kán. Als je certificeert, dan mogen publiek en politiek ervan uitgaan dat wat je certificeert ook veilig is."
Papierwinkel
“De uitspraken van de inspecteur-generaal van de ILT komen overeen met eerdere opmerkingen van PvdA-staatssecretaris Mansveld. Beide beweren dat een vergunning van de ILT niets zegt over de veiligheid. Tegelijkertijd schrijft Mansveld vlak voor het reces nog duidelijk aan de Kamer dat de ILT toezicht houdt op de vervoersveilighei", reageert D66-kamerlid Stientje van Veldhoven.
"De ILT mocht dan echter weer niet in Italië bij de treinen komen om te inspecteren. Alles bij elkaar weinig vertrouwenwekkend. Ik vraag me echt af wat nou precies de waarde is van zo’n vergunning en of het niet een te hoog papierwinkelgehalte heeft. Dat zal wat D66 betreft ook een belangrijk onderdeel zijn van verder onderzoek door de parlementaire enquêtecommissie.”
Geen veiligheidscertificaat
Toch houdt Thunnissen voet bij stuk. Ze beweert met de vergunning geen veiligheidscertificaat af te geven; de V250 voldeed aan alle eisen die worden gesteld in Europese en nationale wet- en regelgeving, alle stappen waren gezet en daarom was er geen andere mogelijkheid dan een vergunning af te geven. De NS is volgens haar degene die moet controleren of de specifieke treinen veilig zijn of niet.
Zo blijft de schuldvraag in het midden liggen, al erkent Kruyt dat de NS in eerste instantie zelf verantwoordelijk is. "Maar dat neemt toch háár verantwoordelijkheid niet weg? Ik heb nog eens gekeken in het beleidsplan van ILT zelf, en dan zeggen ze: 'onze inspecteurs moeten hun werk goed doen, want het vertrouwen van de maatschappij hangt af van de kwaliteit van onze inspecteurs'. Nou, dat valt dan dus behoorlijk tegen."