Kon je vroeger al van groteafstand zien welk automerk je voor je had, tegenwoordig moet je soms twee keer kijken om te zien met welk merk je te maken hebt, zegt Tjaarda. 'De auto's overlappen zó, dat je ze nauwelijks meer onderscheidend zijn. Een jaar of veertig geleden zag je in Duitsland echte Duitse modellen, in de VS alleen Amerikaanse. Tegenwoordig heb je een cross-over, een verweving van mensen uit alle landen, die vanuit één ontwerpstudio werken.'
Zonder bescherming op echte weg
Tom Tjaarda is een levende legende in de auto-industrie - zowel in Italië als ver daarbuiten. Met een Friese vader, dát dan weer wel. Op uitnodiging van de Nationale Autoshow bezocht hij vorige week het testcircuit van Balocco, voor het eerst in zijn leven. Dat mag verbazing wekken, voor hemzelf is het volstrekt vanzelfsprekend; het is als ontwerper nou eenmaal niet zijn core business om een auto werkelijk te testen. De volgende fase is immers veel interessanter. 'Je moet ze op de echte weg zien en zonder bescherming.'
Van Tjaarda's hand zijn onder meer de Tomaso Pantera, de Ford Fiësta en de Fiat 124 Spider, althans: de oerversie. De aanvankelijke desinteresse van het Fiat-management maakte - toen de populariteit van het model groeide en groeide - plaats voor nieuw elan. 'Ze kwamen met een redesign, maakten een Abarth-versie en er werden rally's gewonnen.' Maar zelfs de Spider wist zich uiteindelijk niet aan de massa te onttrekken. Na ruim twintig jaar is de nieuwe Spider op de markt. Een leuke auto en hij rijdt heel goed, maar echt onderscheidend is hij niet.'
Continu zicht op proces
Maar volgens Lowie Vermeersch, autodesigner, eigenaar van designhuis Granstudio in Turijn, is dat maar betrekkelijk. Want ook in de jaren '70 en '80 was er veel eenheidsworst in de autowereld. Toch herkent hij een trend. 'Wel worden we steeds meer beperkt door regelgeving, die je vertelt waar je de koplampen moet plaatsen. Tjaarda vult aan: 'Vroeger kon iedereen zijn eigen versie van een auto maken, maar dat kán nu niet meer. Een ontwerper moet vanaf het begin betrokken worden bij een project om continu zicht te houden op het proces.'