Rijschoolhouders vrezen fraude door gebruik tolk
In 2016 hadden twee keer zoveel mensen een tolk nodig bij hun theorie-examen voor een autorijbewijs dan een jaar eerder. Dit tot grote zorgen van de rijschoolhouders.
In 2015 maakte grofweg 1 op de 153 kandidaten gebruik van een tolk, vorig jaar is dit aantal gegroeid naar 1 op de 78 kandidaten. De Vereniging Rijschool Belang (VRB) maakt zich zorgen over het snelgroeiende aantal kandidaten dat een tolk nodig heeft. ‘Daar moeten we behoorlijk de vinger aan de pols houden richting het CBR, om te kijken of daar geen vreemde dingen gebeuren. Ik kan mij voorstellen dat er toch iets van fraude in de lucht hangt’, zegt voorzitter Peter van Neck.
Enkel beëdigde tolken bij theorie
Opvallend is dat vooral meer tolken nodig waren voor het Turks, Chinees, Syrisch en Arabisch. Daar heeft het CBR geen verklaring voor. ‘Ik kan alleen zeggen wat wij in de cijfers zien: een toename van 3000 kandidaten in de Arabische taal’, reageert Irene Heldens. In Nederland kan in 40 verschillende talen worden afgereden en daarmee zijn wij een van de weinige landen waar nog in zoveel talen examen gedaan kan worden. De Belgen houden het sinds deze week beperkt tot het Belgisch, Frans en Engels. In Engeland mag je alleen nog maar in het Engels afrijden.
Fraude tijdens theorie-examen
De tolken die de vertaling van het theorie-examen voor hun rekening namen, kwamen in bijna alle gevallen uit de kaartenbak van TolkenNet. Deze organisatie werkt namelijk alleen met beëdigde tolken, wat sinds 2011 een eis is van het CBR. Toen werd namelijk bekend dat niet-beëdigde tolken fraude wisten te plegen door antwoorden in te fluisteren. ‘Door gebruik te maken van TolkenNet, denk ik dat we veel fraudegevoeligheid de pas hebben afgesneden’, vertelt Heldens.
Ook tolk toegestaan bij praktijkexamen
Behalve tijdens het theorie-examen, mag ook tijdens het praktijkexamen een tolk worden gebruikt. Deze tolk hoeft dan weer niet beëdigd te zijn. Een examinator herkent namelijk snel genoeg wanneer iemand hints geeft, vindt het CBR. De VRB is het daar echter niet mee eens: ‘Je kan wel via een tolk je rijbewijs halen, maar ik vraag me af of die tolk ook mee gaat als de kandidaat de weg op gaat. Om te vertalen wat er op de onderborden staat bijvoorbeeld’, stelt Van Neck. 'Ik denk dat er dan toch gevaarlijke situaties kunnen ontstaan.
Cijfers:
Totaal aantal theorie-examens: 2015: 641.723; 2016: 664.405
Totaal aantal Praktijkexamens: 2015:497.996; 2016: 520.234
Totaal aantal theorie-examens met tolk: 2015: 4182; 2016: 8468
Totaal aantal praktijkexamens met tolk: 2015: 1701; 2016: 2313