De mogelijkheid tot contactloos betalen wordt sinds maart 2021 geleidelijk uitgerold in het land om reizen met het openbaar vervoer laagdrempeliger te maken. Het systeem, merknaam OVPay, kent echter ook kinderziektes. Wie met zijn of haar telefoon per ongeluk in de buurt van de check-in-paal komt moet 20 euro betalen. Het systeem registreert dan namelijk een check-in op de betaalpas zonder dat er wordt uitgecheckt. De NS brengt vervolgens het zogenaamde 'correctietarief' in rekening. Dit probleem speelt vooral bij Androidtelefoons waarop Google Pay geladen is. Deze app vraagt niet altijd om bevestiging van een betaling.
Risico grootst voor buitenlandse reizigers
Voor houders van een buitenlands treinkaartje, bijvoorbeeld voor de Thalys, is het risico op zo'n spookbetaling het grootst: om toegang tot het station te krijgen moet namelijk een QR-code worden gescand die de meest reizigers op hun mobiel hebben staan. De apps van de NS zelf kennen een speciale beveiliging: zodra een QR-code wordt getoond schakelt de app de mogelijkheid tot contactloos betalen uit.
Na een tip van een gedupeerde reiziger vroeg BNR cijfers op bij OVPay. Volgens een woordvoerder van OVPay heeft de introductie van het systeem geleid tot een 'een toename in absolute zin' van foutief afgeschreven reiskosten. De organisatie beschikt echter niet over precieze cijfers. De NS liet eerder wel weten dat OVPay in de eerste week na introductie 70.000 keer werd gebruikt om in of uit te checken. Die getallen steken schril af bij de 'gewone' OV-chipkaart, die vorig jaar soms meer dan 80 miljoen keer per maand gebruikt werd.
Dat OVPay kan leiden tot problemen met betalen is bij de NS bekend. Om reizigers hierop te attenderen wordt op de display van de poortjes sinds enkele maanden een waarschuwing getoond: 'bied je kaart los aan'. De NS probeert reizigers in internationale treinen hier extra op te attenderen met boodschappen op schermen.
'Kwestie van gewenning'
Volgens OVPay zijn de problemen met betalen een kwestie van gewenning. 'Dat was ook het geval in steden waar reizen met een betaalpas eerder is geïntroduceerd, zoals Londen en Singapore', zegt Gerbrant Corbee, woordvoerder van OVPay. Rover, de belangenvereniging voor reizigers, sluit zich bij deze lezing aan. 'Het is nieuw dus wij Nederlanders moeten er nog aan wennen', zegt directeur Freek Bos. 'Maar dat deze mogelijkheid er nu is, is meer dan welkom.’ Wel vindt de belangenvereniging dat buitenlandse OV-aanbieders ervoor moeten zorgen dat QR-codes veilig gescand kunnen worden binnen het Nederlandse netwerk. 'De Thalys moet dat gewoon implementeren in hun app.'
De NS waarschuwt reizigers kaartjes nooit als schermafbeeldingen te tonen aan de check-in-paal, maar altijd via één van hun apps. Wie onverhoopt toch de mist ingaat kan het geld terugvragen via de klantenservice van OVPay of de NS.
