Volgens internationaal strafrechtadvocaat Bart Stapert wordt een deel van de beschuldigingen gestaafd door een recent rapport van Human Rights Watch, maar gaan de beschuldigingen over en weer.
Moeilijk te bewijzen
“Aan
beide kanten worden verwijten gemaakt. In Rusland is nu een strafzaak begonnen onder
het genocideverdrag. Dat is behoorlijk moeilijk te bewijzen, want dan moet je
echt zeggen dat Oekraïne erop uit is om de Russische minderheid aan te vallen
vanwege hun taal en in wezen uit te roeien. Daar lijkt vooralsnog heel weinig
bewijs voor."
Stapert gaat verder: "Daar kan je Oekraïne op
aanspreken, maar dit is eigenlijk een brug te ver om Oekraïne voor genocide aan
te klagen. Het lijkt vooral een politieke zet van Rusland.”
Politieke oorlog juridisch vertaald
Een
proces voor de bühne? Nou, het bewijs ervoor lijkt heel erg minimaal te zijn en
het past ook een beetje in een trend van de afgelopen maanden van over en weer
beschuldigingen tussen Oekraïne en Rusland. Maar ook in de trend van over en
weer rechtszaken. Oekraïne is een rechtszaak tegen Rusland begonnen over de
annexatie van De Krim. Het Russische Gazprom is weer een zaak tegen Oekraïne
begonnen vanwege allerlei gasleveranties en het niet nakomen van
betalingsverplichtingen. Het is de politieke oorlog die vervolgens ook juridisch
vertaald wordt. Zo zit het in elkaar.”
Stel, ze worden schuldig bevonden. Zou dat gevolgen kunnen hebben voor de Oekraïense leiders? “In eerste instantie zou het kunnen gaan om uitleveringsverzoeken die Rusland doet voor mensen die internationaal gesignaleerd kunnen worden, waardoor ze moeilijk kunnen reizen. Andere landen zouden deze mensen dan eventueel kunnen aanhouden. Maar dan heb je wel een stuk internationale erkenning nodig van deze aanklachten. Dat zie ik voorlopig nog niet gebeuren.”
Onduidelijk wat zich afspeelt
We
gaan het niet meemaken dat iemand daadwerkelijk een straf krijgt opgelegd,
verwacht Stapert. "De situatie in Oekraïne, dat weten we allemaal, is onduidelijk. Het
is ook niet volledig na te gaan wat zich daar allemaal afspeelt. Maar om aan de
kant van Oekraïne mensen aan te klagen wegens genocide, wat binnen het
internationaal strafrecht de zwaarste aanklacht is, is heel moeilijk.”