Militair delegeren als tegenhanger voor Excelsheet-management
Een hardnekkig misverstand over het leger is dat binnen de strikte militaire hiërarchie weinig ruimte is voor eigen verantwoordelijkheid. Het omgekeerde is namelijk waar, zegt Brigadegeneraal Otto van Wiggen tegen BNR. Júist in het delegeren van bevoegdheden zit het geheim. Van Wiggen schreef daarover het boek 'Niemand is belangrijker dan het team'.
Vaak gaat het bij bedrijven al fout als de koers moet worden uitgestippeld. Daarom moet je om te beginnen duidelijk maken wat de kernwaarden zijn en daar nadrukkelijk de werkvloer bij betrekken, zegt Van Wiggen. "Het is niet alleen iets wat je top-down naar binnen brengt, uiteindelijk zul je je medewerkers diezelfde beleving en overtuiging mee moeten geven. Dus als je verstandig bent, betrek je de werkvloer bij het opstellen van je kernwaarden. En vervolgens moet je ze de ruimte geven om binnen die afspraken hun professionaliteit toe te passen."
Het gros van de werknemers komt nog altijd naar het werk om een goed product te leveren, is de overtuiging van Van Wiggen. Van die energie moet je gebruik maken, door de mensen die op de werkvloer zien wat er gebeurt het mandaat te geven om te handelen 'naar bevind van zaken'. Is dat niet juist strijdig met de militaire hiërarchie, waar Van Wiggen al decennialang in bivakkeert? Geenszins, zegt hij. "Degene op de werkvloer is het best toegerust, kan het zien én hij kan het snelst reageren. En dat is in militaire operaties natuurlijk ook belangrijk."
Groot vertrouwen
Juist een militaire organisatie functioneert daarom bij de gratie van een groot vertrouwen in de mensen op de werkvloer, zegt Van Wiggen. En daar kunnen civiele organisaties nog een voorbeeld aan nemen, om dat die in grote lijnen op dezelfde systematiek gebaseerd is. "Een mooi voorbeeld vind ik de zelfsturende teams in de wijkzorg, die vaak van boven worden aangestuurd met excelsheet-management en beperkingen. Als je die gewoon integraal verantwoordelijk maakt in kleine teams, zijn ze vele malen effectiever: ze zien daadwerkelijk wat er uit hun handen komt."
