Dat gemeenten ondernemers aanmoedigen om ook een start-up te beginnen, dat juicht Erik de Heer, start-upexpert bij EY, alleen maar toe. Binnen een start-uphub wordt een beginnende ondernemer begeleid, en aan de juiste mensen en bedrijven gekoppeld. 'Voor lokale politici is het echter wel heel hip om dat woord in de mond te nemen. Zonder zich te verdiepen in bestaande hubs en wat een regio kan aanbieden aan specialistische kennis.' Het helpt als je weet waar jouw regio in uitblinkt, zodat je je daarin kunt specialiseren, zegt De Heer. 'Dan kan je een gebied afbakenen.'
Dat gebeurt te weinig, erkent ook Myrthe Hooijman, director Partners and Solutions bij Techleap.nl. Volgens Hooijman kan profileringsdrang van gemeenten en andere lokale overheden een sta-in-de-weg zijn voor een gezond ondernemingsklimaat. 'Het is goed dat een gemeente aandacht besteedt aan start-ups, maar het is niet zinvol als iedere gemeente het wiel opnieuw probeert uit te vinden.'
Bovendien, vervolgt ze, 'schaadt binnenlandse concurrentie onze internationale concurrentiepositie.' Voor succesvolle startupondernemers is een gemeente, en al snel ook een land te klein om impact te maken. Daarom moeten gemeenten ook schaalbaar denken: 'Dat houdt in dat je kijkt naar de oplossingen die elders zijn geïmplementeerd en daarmee samenwerkt.' De Heer voegt daaraan toe dat het tijd wordt dat start-upinitiatieven van de overheid hun krachten gaan bundelen. 'Niet meer ieder voor zich, elke gemeente een eigen hub, maar aansluiting zoeken bij grotere, bestaande start-upnetwerken.'
Twee daarvan zijn Up!Rotterdam en Founded in Groningen. Woordvoerders van beide organisaties laten weten dat het belangrijk is dat er over gemeente- en provinciegrenzen heen gekeken wordt, wil je echt efficiënt zijn. Zo richtten de gemeenten Delft en Schiedam niet hun eigen hubs op, vertelt Lars Crama van Up!Rotterdam, maar sloten zij zich aan bij het Rotterdamse initiatief. In Groningen overstijgt die samenwerking zogezegd zelfs de provinciegrenzen.
Techleap.nl moedigt die ontwikkeling aan, zegt Hooijman. 'We staan voor grote uitdagingen, zoals de energietransitie. Innovatieve start-ups kunnen daarbij het verschil maken. Samenwerkende hubs bieden een ecosysteem waarbinnen die bedrijven kunnen groeien, en informatie kunnen delen met elkaar.' Allerlei kleine start-upclusters, aparte eilandjes, dat zorgt alleen maar voor ruis op de lijn, weet De Heer.
De Heer is daarom van mening dat regie vanuit het Rijk nodig is, zodat kennis actief wordt gedeeld. 'Landelijke coördinatie is onmisbaar.' Een voorbeeld hiervan is Hardt Hyperloop, een bedrijf uit Delft dat gaat verhuizen naar Rotterdam en wiens producten getest worden in Groningen. 'Gebruikmakend van het netwerk dat een grotere hub zoals in Rotterdam kan aanbieden, waarbij verder wordt gekeken dan de eigen gemeente', legt Crama uit.