De totale Nederlandse supermarktomzet blijft met ongeveer 45 miljard euro per jaar gelijk. Maar A-merken verliezen terrein op huismerken, merkt GfK-onderzoeker Norman Buysse, die de situatie als 'uniek' bestempelt. 'Normaal is de verdeling vrij stabiel. Nu verandert die in korte tijd heel erg.' Het marktaandeel van huismerken groeide in een paar maanden tijd met 6 procent.
Goedkopere alternatieven
De snel stijgende prijzen zijn volgens Buysse de belangrijkste oorzaak: 'Als mensen willen bezuinigen gaan ze goedkopere alternatieven proberen. Dat zie je vooral bij producten waar de stijging heel sterk is.' Het gaat bijvoorbeeld om koffie, thee en margarine.
Buysse verwacht dat huismerken de komende tijd nog meer marktaandeel afsnoepen van de grote A-merken. En klanten terugwinnen is lastig: 'Proef je verschil in smaak? Niet? Dan blijf je waarschijnlijk bij het huismerk.' Retail- en merkendeskundige Paul Moers denkt daar anders over: 'Met grote reclamecampagnes kun je de harten van consumenten heroveren en marktaandeel terugwinnen.’
Unilever
Onder meer Unilever worstelt met teruglopende verkopen, constateert beursanalist Corné van Zeijl, verwijzend naar de laatste kwartaalcijfers. 'Mensen kopen specifiek een Heineken-biertje. Maar mensen betalen niet zomaar extra voor pindakaas en tandpasta. Unilever heeft moeite om de toegevoegde waarde van zijn merken te laten zien.' Volgens Van Zeijl profiteren huismerken daarvan.
Het gat tussen de prijzen van huis- en A-merken wordt bovendien steeds groter, ziet Babs van der Staak van de Consumentenbond. 'Twee jaar geleden was dat gat al 45 procent. Nu stijgen A-merken opnieuw harder in prijs.' A-merken werden in een jaar tijd gemiddeld 10 procent duurder, huismerken 7 procent, zegt Van der Staak.
Dempend effect
Supermarkten zien hun huismerken daarom als een belangrijke troef: ze dempen de prijsstijgingen voor consumenten en verhogen tegelijkertijd hun eigen marges. Onder meer Ahold Delhaize zet sterk in op de goedkopere huismerken. 'Om mensen niet nog meer in de problemen te brengen proberen we de prijzen zo laag mogelijk te houden,' zei topman Frans Muller eerder op BNR, 'dat doen we via onze huismerken.'
Supermarktketen Plus herkent de verschuiving maar benadrukt in een reactie dat het 'belangrijk [is] om naast de huismerkproducten ook A-merkenproducten aan te bieden'.