Een aantal opvallende vragen, én de antwoorden:
Mag de Belastingdienst over het transitiejaar achteraf heffen als blijkt dat een zzp’er volgens de maatstaven van de Belastingdienst tóch in dienst was?
Boris Emmerig: Nee, de Belastingdienst heeft toegezegd dat ze tijdens het transitiejaar niet zullen naheffen en ook niet achteraf over het transitiejaar. Daar zijn wel voorwaarden aan verbonden. De belangrijkste is dat partijen actief aan de slag gaan met het implementeren van de wet DBA. Zzp’ers en opdrachtgevers gaan met elkaar het gesprek aan en kunnen zo aantonen dat ze aan die voorwaarden voldoen. Doe dit vooral schriftelijk. Een tweede voorwaarde is dat de Belastingdienst niet al eerder heeft aangegeven dat er sprake is van een dienstbetrekking. Bijvoorbeeld bij een eerder onderzoek. De laatste voorwaarde is, uiteraard, dat er geen sprake is van kwade trouw of fraude.
Hoe zit het met het voorbeeld van de timmerman die zijn eigen hamer mee moet nemen?
Emmerig: Dat is een bijzondere want dit is voor de Belastingdienst hét voorbeeld van een verschil tussen dienstverband en zzp-schap. Als je kijkt naar eerder gedane uitspraken door de arbeidsrechter over bijvoorbeeld een lasser, wordt er iets heel anders gezegd. Dat ging over een lasser die met het materiaal van zijn opdrachtgever en onder het gezag van een voorman werkte. Dat zou volgens het boekje van de Belastingdienst het schoolvoorbeeld van een dienstbetrekking zijn, maar de arbeidsrechter oordeelde anders omdat hij de ‘bedoeling’ van partijen doorslaggevend liet zijn.
En hoe zit het dan met e-mailadressen, telefoon, kleding of visitekaartjes van de opdrachtgever?
Emmerig: Zelfde verhaal. Ook daar laten eerdere uitspraken zien dat dit helemaal geen doorslaggevende elementen van dienstbetrekking zijn. De arbeidsrechter heeft vastgesteld dat een opdrachtnemer zeer goed gebruik kan maken van de faciliteiten van de opdrachtgever zonder dat er sprake is van een dienstbetrekking.
Langedijk: Het kan zelfs een commercieel motief zijn van de opdrachtnemer om het e-mailadres van de opdrachtgever te gebruiken. Het is dan een instrument om de opdracht goed uit te voeren.
Er buigt zich nu een commissie van experts over de modelcontracten; wat kunnen we verwachten?
Emmerig: Die commissie komt uiterlijk in december met haar oordeel en er is een aanmerkelijke kans dat de commissie zal oordelen dat de Belastingdienst niet in alle gevallen de juiste maatstaven heeft aangelegd bij het beoordelen van voorgelegde overeenkomsten. Het is nog niet zeker te zeggen wat de precieze consequenties daarvan zijn, maar het is haast onontkoombaar dat eerdere beoordelingen moeten worden herzien.
En dan? Een tweede transitiejaar?
Emmerig: Een verlenging van de transitieperiode ligt dan in de reden.
Meer tips? Luister de uitzending van ZZP Café terug.