Volgens De Wolf was Nederland lange tijd internationaal een voorbeeld vanwege gelukkige leerlingen, grote keuzevrijheid en relatief goede prestaties, maar gaat de kwaliteit achteruit en zijn de leerprestaties de afgelopen 20 jaar gedaald. 'Dus onze leerlingen kennen en kunnen minder dan twintig jaar geleden. En daar komt bij die toenemende ongelijkheid, we zijn recent ook in een rapport van de Wereldbank genoemd als één van de voorbeelden van een land waar het niet goed gaat.'
‘Een heel groot deel van die beginnende leraren, een op de vijf ook, heeft na drie jaar het beroep weer verlaten’
De Wolf wijst naar de kwaliteit van de leraren en schoolleiders als de belangrijkste oorzaken. Er is volgens haar te weinig gerichte na- of bijscholing van leerkrachten en schoolleiders. 'Beginnende leraren worden niet heel intensief begeleid.' Voor goede leraren en schoolleiders is scholing de enige manier om die trend te keren, denkt ze.
Lees ook | Radboud Universiteit gaat AI implementeren in het onderwijs
'Je ziet dat een heel groot deel van die beginnende leraren, een op de vijf ook, na drie jaar het beroep weer heeft verlaten. Dat is natuurlijk niet zo'n goed teken', zegt De Wolf. Volgens haar is beter belonen en langduriger opleiden, leren 'on the job', belangrijk.
Gerichte incentives
Niet alleen zijn financiële incentives volgens de hoogleraar belangrijk, ook een gerichte inzet ervan is relevant. Want ook de verdeling van het lerarentekort is scheef. 'Als je leraren op scholen waar ze het hardst nodig zijn meer betaalt, dan helpt dat ook en leidt zelfs tot betere prestaties van leerlingen daar.'
Wat Nederland in tegenstelling tot andere landen ook ontbeert is een 'soort Nederlands onderwijsinstituut waar veel kennis zit', zegt De Wolf. Zo'n instituut verzamelt dan 'best practices' zoals wat effectieve aanpakken zijn, 'wat je wel en niet moet laten'. 'Waar eigenlijk wetenschappers en practitioners, vakmensen uit de onderwijspraktijk, samenwerken aan een kennisbasis.'
Kennisbank
Als voorbeeld haalt De Wolf de 10 jaar gelden opgezette Education and Download Foundation in het Verenigd Koninkrijk aan. 'Je ziet nu dat 70 tot 80 procent van de leraren dat gebruiken, maar ook de lerarenopleidingen zijn dat nu als een soort kennisbasis gaan gebruiken. In Engeland hebben ze de neerwaartse spiraal weten te keren. Dus daar heeft die kennisbasis eigenlijk heel veel goed gedaan als het om de kwaliteit van het onderwijs gaat.'