Dat meldt het Financieele Dagblad. Bij de nieuwe hypotheekvariant, een vrucht van het onlangs gesloten Woonakkoord, mag maximaal de helft van de lening aflossingsvrij zijn. Eerder was er al kritiek op de onduidelijkheid rond de nieuwe plannen. Ook voor de banken is alles nog niet helemaal helder, zo blijkt. "We zijn de resultaten van het Woonakkoord nog aan het bestuderen. Er is nog veel onduidelijk", aldus een woordvoerder van ABN AMRO.
Meer details
Ook ING en Rabobank wachten op een nadere uitleg alvorens ze de hypotheek gaan aanbieden. In maart wordt die verheldering verwacht, wanneer minister Stef Blok van Wonen en Rijksdienst een brief met meer details zal vrijgeven.
Die duidelijkheid is gewenst: er zijn nog een aantal technische vragen die de banken bezighouden. De woordvoerder van ABN AMRO laat weten dat het nog niet duidelijk is of de rente van de tweede lening gelijk moet zijn aan die van de eerste lening. Ook moet er opheldering komen of de tweede lening moet meetellen in het bepalen van de hoogte van de eerste annuïtaire lening en of er een Nationale Hypotheek Garantie mogelijk is.
Exemplarisch
"Dit is een beetje exemplarisch voor wat het kabinet de afgelopen driekwart jaar gedaan heeft: op het laatste moment akkoorden sluiten waarvan de gevolgen en de uitwerking uitpakken", oordeelt hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer van de TU Delft. "Dit is een heel bijzonder product, ik ken het ook internationaal nergens. Het wordt gepresenteerd als dé oplossing voor de starters. Dat is natuurlijk volstrekte kolder."
Wat er volgens Boelhouwer gebeurt is dat de positie van starters verslechtert, waarna men op de proppen komt met een heel ingewikkeld product dat veel weg heeft van de oude situatie. "Politici stellen dat er duidelijkheid moet komen, maar in driekwart jaar zijn er drie woonakkoorden gepresenteerd met onderdelen die niet helder zijn. Als ik starter zou zijn en ze zouden zeggen: 'dit is de oplossing voor de woningmarkt', dan zou ik als starter nog even wachten."
Helft aflossen
Het zou veel simpeler zijn als ze zouden zeggen: je moet de helft aflossen, meent Boelhouwer. Tot 1 januari kon je immers gewoon de helft aflossen. "Dan ben je gewoon klaar, dan is duidelijk wat er gebeurt. Dit is gewoon onnodig ingewikkeld." Maar die duidelijkheid is ver te zoeken. Sterker nog: het kabinet lijkt verstrikt te raken in zijn eigen brij van regeltjes om de woningmarkt vlot te trekken.
"Vervolgens zegt men: 'nee dat mag niet meer, je moet helemaal gaan aflossen. Dan wordt het duurder, want je moet bij aanvang meer gaan aflossen, om uiteindelijk via een heel ingewikkelde tweede hypotheek de aanvangslasten weer wat te drukken. Oorspronkelijk was dat probleem er niet, maar dat heeft men zelf gecreëerd."
Verbazingwekkend is ook, constateert Boelhouwer, dat ING het kabinet nota bene adviseerde over deze constructie, meent Boelhouwer Het is heel merkwaardig dat ING dit gedaan heeft. ING kon weten dat dit zou gaan spelen, dat je dat eerst fatsoenlijk moet uitwerken. Niemand had dit zien aankomen, ik ben zelf een halve dag met de Vereniging Eigen Huis in de weer geweest om te kijken hoe dit nou in elkaar zit. Het is een volstrekte verrassing."
Ethische bezwaren
Vooraleer de banken de nieuwe hypotheek kunnen aanbieden moet deze ook nog door diverse interne afdelingen beoordeeld worden. Daarnaast moeten it-systemen worden aangepast en ook de financieel adviseurs moeten de materie helemaal snappen.
Naast de praktische complicaties zijn er volgens het FD ook een aantal ethische bezwaren. De complexe hypotheekgarantie sluit niet aan bij de roep van toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) om financiële producten juist eenvoudig te maken voor consumenten. De AFM zal zich zelf ook nog buigen over de constructie, om te kijken of deze duidelijk kan worden aangeboden aan klanten. Dit zal de ontwikkelingstijd bij banken verder verlengen.