OM geeft verwarde personen 'extra aandacht' na zaak-Borst
Het Openbaar Ministerie gaat ‘extra aandacht’ geven aan ‘verwarde personen die met justitie in aanraking komen'. Daarnaast krijgt het OM een centrale rol bij gedwongen opname van personen, zo schrijven de minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) en Edith Schippers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) aan de Tweede Kamer.
De maatregelen zijn een reactie op het rapport van de commissie-Hoekstra, die onderzoek deed naar wat er allemaal fout is gegaan in de zaak Bart van U. De 39-jarige Van U. wordt verdacht van de moord op oud-D66 politica Els Borst. De commissie constateerde dat Van U. vast had moeten zittenop de dag dat Borst werd vermoord. De man had zich al verschillende keren bij de politie gemeld om een gevangenisstraf uit te zitten wegens verboden wapenbezit.
Maatregelen
Het kabinet neemt nu extra maatregelen. Zo krijgen zaken met ‘verwarde personen’ extra aandacht bij de opsporing en vervolging en krijgt de officier van justitie een grotere rol bij het gedwongen opnemen van personen. Het Openbaar Ministerie start hiervoor een proef met andere betrokken instanties. Alle noodzakelijke informatie wordt voortaan gebundeld "ten behoeve van de beantwoording van de vraag of verplichte zorg noodzakelijk is", zo schrijven de ministers.
De officier van justitie krijgt een centrale rol in de proef. Hij of zij vergaart en beoordeelt alle informatie en stuurt zijn of haar aanbeveling naar de rechtbank. Nu buigen nog meerdere instanties zich over de informatie. Uiteindelijk beslist de rechter of iemand gedwongen moet worden opgenomen.
Politieke reacties
D66, de partij van Els Borst, vindt het goed dat er nu een officier komt die de verantwoordelijkheid krijgt voor de centrale informatievoorziening over verwarde personen. Maar de PvdA is bang dat een officier van justitie deze zaken teveel het strafrecht intrekt. PvdA-Kamerlid Jeroen Recourt: "Ik heb hier mijn zorgen bij, want nu bestaat de kans dat je mensen gaat straffen, daar waar ze behandeling nodig hebben."
Inhaalslag
Het OM is tevens begonnen met een inhaalslag bij het afnemen van DNA. Bij bijna 1.300 veroordeelden is dat alsnog gebeurd. Van bijna elfduizend veroordeelden die nog DNA moeten afstaan is onbekend waar ze verblijven. Het OM is nu actief naar hen op zoek. Daarnaast hebben een kleine 2.700 veroordeelden bij wie ten onrechte niet was bevolen DNA af te staan, dat bevel alsnog gekregen.
Bij het afnemen van DNA is de laatste jaren veel mis gegaan, constateerde de commissie-Hoekstra. Zo ook bij Bart van U. De verdachte van de moord op Els Borst werd in 2012 veroordeeld wegens verboden wapenbezit, maar vergeten werd om DNA af te nemen. Omdat zijn DNA niet in de databank van justitie zat, kwam van U. pas laat in beeld als verdachte van de moord.
