Klokkenluiderswet roept weerstand op bij juristen
De Eerste Kamer stemde vandaag vóór het Klokkenluidershuis, dat mensen die misstanden aan de kaak willen stellen moet beschermen. Maar juristen twijfelen: als je daar aan de bel trekt, is publiciteit verboden.
De Raad van State adviseerde de Kamer zelfs expliciet in de nieuwe wet op te nemen dat klokkenluiders met de komst van het Huis "geen grond meer hebben om de media te benaderen".
Het Klokkenluidershuis moet onderzoek doen naar de melding en in de gaten houden hoe de klokkenluider wordt behandeld. Het mag niet tot ontslag leiden.
'Weg naar de media wordt moeilijker'
Advocaat Anja Hoffmans verdedigt onder meer een klokkenluider die vertrouwelijke documenten naar de pers lekte over illegale en onveilige moskee-internaten. Volgens Hoffmans wordt de weg naar de media met dit huis moeilijker. "Volgens Europese jurisprudentie kun je de media inschakelen op moment dat je geen andere wegen meer hebt. Waarschijnlijk zal de rechter hier zeggen, en dat is ook de bedoeling van de wet, 'u kunt naar het huis van klokkenluiders dus u kunt niet meer naar de media'."
'Bescherming óók als klokkenluiders naar media stappen'
Hoffmans denkt dat klokkenluiders die straks toch eerst naar de media stappen op aanraden van hun advocaat problemen krijgen met de rechter, die zal zeggen dat ze eerst langs het huis hadden gemoeten.
Daarom denkt Hoffmans dat het een goed idee is om bescherming te bieden aan klokkenluiders die zowel het klokkenluidershuis als de media inschakelen, zodra zij voldoen aan de criteria volgens Europese uitspraken van rechters.
'Breder maatschappelijk debat'
De media is soms wel degelijk nodig om een "breder maatschappelijk debat" te krijgen over misstanden, zegt Hoffmans. "Soms heb je misstanden die je alleen aan de kaak kunt stellen met behulp van de media. Soms spelen ook politieke belangen een rol, zoals bij de internaten: er waren misstanden en een publiek belang het aan de kaak te stellen. Dat heeft tot een brede maatschappelijke en politieke discussie geleid." Ook leidde het tot wetgeving, zegt Hoffmans. "De vraag is of dat gebeurt zou zijn als je dat huis van klokkenluiders had."
Vandaag ging de Eerste Kamer akkoord met het voorstel voor het zogenoemde Huis voor Klokkenluiders. De Senaat had al wel sympathie voor het huis, maar kampte aanvankelijk met veel vragen over het plan. De initiatiefnemers onder leiding van Ronald van Raak van de SP konden de Senaat uiteindelijk voldoende gerust stellen en haalden 66 stemmen voor hun voorstel binnen. Er stemde niemand tegen, maar er waren wel een paar afwezigen.
