Buma: ‘Niet te makkelijk denken over landbouwsubsidies’

In zijn betoog wijst de CDA-leider op vele dreigingen die wereldwijd op de loer liggen door conflicten in bijvoorbeeld het Midden-Oosten en Oekraïne. Daarom, stelt hij, moet Europa zichzelf beter beschermen en onafhankelijker worden, ook op het gebied van voedselvoorziening. In een interview met BNR’s Tom van ’t Hek licht Buma dit laatste toe.

Hoe wilt u dat organiseren? Kolchozen en sovchozen in West-Europees verband?
“Nee, totaal niet, maar ik wil wel waarschuwen voor een te makkelijk denken over bijvoorbeeld Europese bijdragen aan de landbouw. Alle grote economieën – China, Amerika, Japan – doen dat. China bijvoorbeeld koopt over de hele wereld landbouwgrond en producten op voor de eigen markt. Aangezien voedsel voor de komende eeuw echt strategisch wordt – water, energie, voedsel – moeten we in Europa, maar ook in Nederland, een strategie hebben voor de voedselvoorziening op de langere termijn. Dit is niet een probleem van morgen, maar wel van de langere termijn, dat met name opkomt door de vele crises, je mag wel zeggen chaos, op dit moment aan de grenzen van Europa.”

Maar wie neemt het voortouw en hoe moet je dat organiseren?
Het eerste is de Europese landbouw. In Nederland hebben we zoiets van: weg met die landbouwsubsidies, weg met die ondersteuning van de agrarische sector, dat hebben we niet meer nodig. Maar als je dat doet, is het werken in de agrarische sector absoluut niet meer rendabel. Dan zullen we, nog meer dan nu, landbouwgrond in natuur veranderen. En dan staan we dus gek te kijken als we over twintig jaar ons voedsel niet kunnen produceren, bij wijze van spreken als er weer een crisis uitbreekt in een land waar chaos is.”

Nu importeren we al veel groente en fruit, maar ook bloemen uit landen buiten Europa, zegt Buma. “Dat kan, maar we moeten ons realiseren, denkend aan de crisis van nu, dat voedselvoorziening prioriteit nummer 1 is. Dus niet: we doen hier wel de handel en de veilingen, nee, we moeten ook produceren. En dat gaat niet vanzelf.”

Is het niet een beetje: vroeger zetten we een hekje om ons dorp, daarna om Nederland en nu om Europa?
“Ja. Zeker! En dat is ook nodig. Want als we dat niet doen – kijk maar naar wat er aan de oostgrens gebeurt – dan hebben we later een heel groot probleem. Het is niet één punt, maar ik wil aangeven dat we een strategische vraag te beantwoorden hebben, die we met gas te laat hebben beantwoord, die we met Defensie niet hebben beantwoord, en als we niet opletten, krijgen we de landbouw ook.”

De CDA-leider illustreert zijn betoog met nog een voorbeeld: melkpoeder. “China had onlangs een melkpoedertekort. Het gevolg was meteen dat China het opkocht en wij tekorten hadden in onze eigen winkels. Dus het ligt echt wel op de loer. We merken het niet dagelijks, maar het kan komen. België heeft deze winter ineens een energieprobleem. Dat hadden ze een jaar geleden ook niet voorzien.”