De rechtbank in Groningen vindt de twee wel schuldig aan hennepteelt, maar legt bewust geen straf op omdat de teelt in overeenstemming is met het gedoogbeleid.
“We zijn hartstikke blij natuurlijk”, zei een geëmotioneerde John na afloop van de uitspraak. “Dit is een stukje leven van ons.”
Het Openbaar Ministerie had werkstraffen geëist tegen het stel. De twee kweken al jaren uit principe en zijn al meerdere keren veroordeeld. Zij menen dat het gedoogbeleid niet klopt en willen dat veranderen. Ze betalen netjes de stroomrekening en de belastingen en houden een transparante administratie bij. Ook leveren ze alleen aan door de gemeente goedkeurde coffeeshops.
Bijzondere zaak
Wat betekent de uitspraak nu voor het Nederlandse softdrugsbeleid, waarin de verkoop en het gebruik van wiet wordt gedoogd, maar de teelt niet?
De Groningse persrechter Fred Janssens waarschuwt ervoor dat de zaak niet automatisch breder kan worden getrokken:
Failliet
Daar denkt de Heerlense burgemeester Paul Depla, die al langer aandringt op het reguleren van wietteelt, anders over. “Het failliet van het beleid zoals we dat in Nederland jarenlang hebben gevolgd, waarbij je wel mag kopen en verkopen, maar niet mag telen. De rechter geeft eigenlijk aan: dat beleid is niet vol te houden.”
Desondanks wil minister Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie) niets aan het bestaande beleid veranderen. Depla: “De minister zou op basis van deze uitspraak moeten zeggen: ik negeer de gemeenten niet langer, nee, ik ga met de gemeenten in gesprek om er gezamenlijk uit te komen. Die oproep doen wij nog steeds naar de minister.”
Juist gehandeld
Ook Sydney Smeets, een van de advocaten van het stel, denkt dat de politiek iets moet met de uitspraak van vandaag. “Dit is een revolutionaire uitspraak, die eigenlijk betekent dat de rechtbank Groningen zegt: het beleid dat in Nederland gevoerd wordt – het hebben van coffeeshops – impliceert dat er ook teelt plaatsvindt. En als je die teelt op een verantwoorde en veilige manier doet, zoals onze cliënten dat hebben gedaan, dan hoor je daar geen straf voor te krijgen. Dat is wat de rechter ook heeft gezegd: wij leggen geen straf op voor mensen die eigenlijk met de doelstellingen van het gedoogbeleid in het achterhoofd juist hebben gehandeld.”
Nu wordt het tijd voor de politiek om in actie te komen, vindt Smeets. “Rechters hebben gezegd dat het vervolgen van coffeeshops voor het aanhouden van een stash – een voorraad – niet meer kan. Steeds meer rechters zeggen eigenlijk tegen minister Opstelten: ga nu eens een keer de achterdeur reguleren.”
Het reguleren van de wietteelt heeft volgens Smeets als voordelen dat het telen veilig gebeurt en dat consumenten weten wat zij kopen.
Reactie D66
D66 in de Tweede Kamer noemt de uitspraak "baanbrekend''. Het huidige beleid om de teelt van cannabis illegaal te houden, is niet langer houdbaar door deze uitspraak van de rechter, stelt Tweede Kamerlid Magda Berndsen.
D66 dringt al geruime tijd aan op regulering van de teelt, omdat ze denkt dat regulering helpt tegen overlast, gezondheidsrisico's en brandgevaar. Berndsen wil dat minister Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie) in ieder geval experimenten met wietteelt toelaat.