Landen die de boel niet op orde hebben, zouden op termijn zelfs boetes moeten riskeren. Net zoals nu in de eurozone begrotingen getoetst worden aan de Europese norm van 3 procent (begrotingspact), zouden alle EU-landen gecheckt moeten worden op hun democratische vermogen.
'Pact voor democratische rechtsstaat'
Daarvoor pleitten de Europese liberalen (ALDE) in een 'bindend Europees pact voor democratische rechtsstaat'. Woensdag presenteert Sophie in 't Veld (D66), vicevoorzitter van de ALDE-fractie in het Europees Parlement, het plan aan Europees commissaris Frans Timmermans. Hij heeft naast Betere Regelgeving ook Grondrechten en de Rechtsstaat in zijn portefeuille.
"Zelfs binnen de EU staan fundamentele rechten zoals de vrijheid van meningsuiting of persvrijheid nog steeds onder druk'', aldus In 't Veld die specifiek naar Hongarije wijst. "Het mag niet zo zijn dat toetredende EU-landen hun zaken piekfijn op orde moeten hebben, en eenmaal bij de club carte blanche krijgen op grondrechtgebied.''
Handvest
De liberalen pleiten ook voor het bindend verklaren van het Europees Handvest van de grondrechten. Dat wordt nu alleen als leidraad gebruikt. Het handvest is een opsomming van politieke, economische en sociale mensenrechten zoals de vrijheid op godsdienst en meningsuiting. Volgens In 't Veld ontbreken nu 'de instrumenten en politieke wil voor handhaving' en bij het bindend verklaren van het handvest zijn die er wel. De D66'er verwacht dat Timmermans 'mooie woorden omzet in daden'.