'Al die problemen met JSF zijn logisch'

De inspecteur-generaal van het Pentagon vindt dat er onvoldoende aandacht is voor de kwaliteit van het ontwerp en de productie van het gevechtsvliegtuig JSF. Dat staat in een nog te publiceren rapport waarvan een samenvatting is ingezien door het Amerikaanse persbureau Bloomberg.

In het rapport staan volgens Bloomberg honderden tekortkomingen en maatregelen die nodig zijn om het toestel te verbeteren. De inspecteur-generaal raadt de Amerikaanse regering aan de contracten aan te vullen met een ontsnappingsclausule. Die moet ervoor zorgen dat niet wordt betaald voor een product dat niet voldoet.

Dick Zandee, defensiespecialist bij Clingendael, denkt niet dat het een serieuze optie zou zijn voor het Pentagon om er helemaal uit te stappen. "Ik zie dit vooral als het opvoeren van de druk."

Hoge technologische eisen
De Joint Strike Fighter (F-35) is met 391 miljard dollar het kostbaarste Amerikaanse wapenprogramma. De ontwikkeling van het vliegtuig loopt jaren achter op schema en de kosten zijn met tientallen procenten gestegen.

Op zich, zegt Zandee, is het niet verrassend dat er zo veel mis is gegaan. De JSF is een zeer ingewikkeld toestel. "Er zijn nog nooit zulke hoge technologische eisen aan een toestel gesteld. Dan is het ook logisch dat je veel problemen hebt die je moet oplossen."

Nederland
Nederland wil, op basis van de huidige kostprijs, 37 JSF's aanschaffen om de verouderde F-16 te vervangen. De PvdA wil dat de toestellen niet duurder worden.

Maar de uiteindelijke kostprijs ligt niet vast, zegt Zandee. "Het is natuurlijk niet uit te sluiten dat de prijs uiteindelijk hoger zal worden dan men nu denkt, als er nog steeds veel problemen zijn. Dan zal men opnieuw moeten bezien of die 37 wel haalbaar is."