'Rusland trekt mogelijk aan langste eind'

Tijdens de zitting van het tribunaal stelden de rechters, waaronder een Rus, kritische vragen over de actie die Greenpeace uitvoerde rondom het boorplatform van Gazprom, het Russische staatsoliebedrijf. "Ze zitten echt in te zoomen op die actie met de rubberen bootjes", zegt Hein Kernkamp. Volgens de maritiem advocaat is dat geen 'gunstig' signaal voor de milieuorganisatie.

Onrechtmatig
28 Greenpeace-activisten, waaronder twee Nederlanders, zitten vast in Moermansk sinds hun schip enkele weken geleden werd geënterd door de Russische kustwacht. Alle opvarenden werden aangeklaagd wegens piraterij. Later werd die aanklacht omgevormd tot 'vandalisme', waar een maximale gevangenisstraf van zeven jaar op staat.

Nederland betoogt dat de arrestatie van de bemanning onrechtmatige was en eist dat zij onmiddellijk worden vrijgelaten. Ook het in beslag genomen Greenpeaceschip de Arctic Sunrise, dat onder de Nederlandse vlag voer, moet volgens Nederland worden vrijgegeven.

Overtredingen
De rechters bleken daarentegen vooral geïnteresseerd  in overtredingen begaan door Greenpeace. Kernkamp: "De Russische rechter heeft specifiek gevraagd aan Daniël Simons, de legal council van Greenpeace, of zij, voordat de actie werd uitgevoerd, hun mensen wel hadden verteld dat ze daarmee Artikel 60 van het Zeerechtverdrag zouden overtreden en de wetten van de Russische federatie."

Volgens het Verdrag geldt er een veiligheidszone van ten minste vijfhonderd meter rond objecten op zee. "Daar mag je gewoon niet komen en dat is wel gebeurd",  zegt Kernkamp. "Sterker nog, die Rus had het ook over het betreden van het schip van Gazprom."

Inzoomen
Donderdag moet Nederland schriftelijk vragen beantwoorden over wie het besluit tot de Greenpeace-actie heeft genomen. Op 22 november volgt de uitspraak.

Kernkamp schat de kansen van Nederland lager in dan die van de Russen. 'Ik heb het idee dat Nederland een beetje om de hete brij heen is gedraaid en dat de rechters veel meer inzoomen op het werkelijke probleem."

Dat kan strategie zijn geweest, zegt de advocaat. "Misschien dat ze op deze manier hebben geprobeerd de rechters op het verkeerde been te zetten, omdat er inderdaad wat zwakke plekken zitten in het betoog van Nederland. Maar het ziet er niet naar uit dat, dat ze is gelukt."

Erkenning
Zelfs bij een gunstig vonnis is het nog maar de vraag of de bemanningsleden meteen vrijkomen. Rusland liet eerder weten dat het, met een beroep op de eigen soevereiniteit, de jurisdictie van het Zeerechttribunaal in deze zaak niet erkent. Er was dan ook geen Russische delegatie aanwezig tijdens het kort geding.