Europese miljarden voor Egypte op de tocht

Mauritius Wijffels begeleidt Nederlandse ondernemers bij het opzetten van bedrijven in Egypte. Daarnaast is hij zelf advocaat en woont al meer dan 25 jaar in Egypte.

De EU twijfelt over het geven van financiële hulp. Is een geldstop een effectief middel?
"Het zou zeker indruk maken, het is natuurlijk een hoop geld. Tegelijkertijd hebben andere landen zoals Saudi-Arabië en Koeweit al aangegeven dat ze zullen inspringen. Terwijl het moreel misschien wel een groot effect zal hebben, is het de vraag of het financieel echt verschil maakt en of we Egypte door een sanctie door te voeren eigenlijk niet een kant opsturen waarvan we het niet willen."

Zegt u daarmee dat het effect averechts is als die landen er in springen?
"Laat ik vooropstellen dat ik de verbijstering van de EU-autoriteiten deel over de omvang het geweld en ook wel begrijp dat de EU wil reageren. De vraag is hoe effectief we kunnen reageren. Daar bestaat in Egypte enorme gevoeligheid over, omdat heel veel Egyptenaren - ook revolutionairen van het eerste uur - van mening zijn dat de huidige aanpak de juiste is. Die mening hoeven wij natuurlijk niet te delen. Maar als we het nu afwijzen en zeggen 'hier komen de sancties' zal men zich onbegrepen voelen en aan de kant gezet en daarmee zal men zich geneigd voelen zich te concentreren op andere partners. Daardoor wordt de afstand groter en bereiken we misschien nog veel minder het doel dat we nastreven."

Het hulppakket is beloofd om de democratische ontwikkelingen te ondersteunen. Kunnen we dat bereiken door de overheid geld te schenken?
"In het verleden, ook al voor de revolutie, is al veel geld aan Egypte gegeven voor democratische ontwikkelingen, waar niet zo heel veel mee is gebeurd. Achteraf bleek dat het geld niet is gegaan naar de partijen die de revolutie in werking hebben gesteld. Ik denk niet dat de EU tot op heden die doelstellingen echt heeft bereikt."

De EU is de belangrijkste handelspartner van Egypte.
"Absoluut. In die zin maakt het heel veel uit. Maar je moet je afvragen welk effect je dan behaalt. Door de kritische reisadviezen zijn heel veel mensen in het toerisme al getroffen. De vraag is of je daarmee echt de staat bereikt of misschien eerder mensen tegen wie die sancties helemaal niet zijn bedoeld."

Waar moet de EU wel mee komen om enigzins effectief te zijn?
"Ik kan me best voorstellen dat de EU op regeringsniveau even kalm aan doet en geen grote projecten opzet. Maar als alternatief zou ik me kunnen voorstellen dat je probeert het MKB wel te steunen. Dat is niet politiek betrokken en heeft al die jaren geen steun gekregen, ook niet vanuit Egypte. Als je een sterk MKB en een sterke middenklasse weet te creëren, creëer je ook een basis voor het ontwikkelen van democratische aspiraties."