Aedes: plannen Blok gaan niet werken

Minister Blok deed de belofte dinsdagavond in de Eerste Kamer. Om zijn plannen er doorheen te krijgen moet de minister oppositie en coalitie, Eerste en Tweede Kamer binnenboord zien te houden. En, zo zegde hij gisteren toe, met lagere overheden, huurders en verhuurders in een heus woonakkoord.

Voor Calon betekent het dat hij dus weer om de tafel moet. Maar met veel gejuich heeft hij dit nieuws niet ontvangen. Want, zo zegt Calon, wat het kabinet wil, gaat gewoon niet werken. De huurverhoging moet als effect hebben dat mensen met hogere inkomens gaan doorstromen. Dat gaat niet werken, zegt Calon. "Het probleem is waarheen. Op de plekken waar wachtlijsten zijn, zijn geen huizen. En die worden ook niet gebouwd. Die mensen kunnen gewoon niet weg en gaan wel meer geld betalen voor hun huis. In de sociale sector zijn wachtlijsten en in de koopsector kunnen ze niet terecht omdat het te duur is en omdat ze geen hypotheek krijgen."

De woningcorporatie als belastingkantoor
De huurverhoging is ook bedoeld om de verhuurders een heffing aan de schatkist te laten betalen van 1,75 miljard euro, waarmee een financieringstkort wordt gedekt. "Daar valt wel iets voor te zeggen", reageert Calon. "Maar dan moet je dat simpeler doen. Bijvoorbeeld met het invoeren van een belastingmaatregel."

Want volgens Calon worden corporaties door deze maatregel gewoon gebruikt als belastingkantoor. "Daar zijn ze niet voor, dat is hun taak niet. Dat moet je dus ook gewoon niet doen."

Sommetjes van Blok kloppen niet
De aanname van Blok dat de corporaties de verhuurdersheffing kunnen betalen door de huurverhoging, is volgens Calon ook niet waar. "Er zijn heel veel mensen die de huurverhoging niet kunnen betalen omdat ze niet genoeg inkomen hebben. Bovendien klopt een aantal van zijn sommetjes niet. Wij schatten in dat we echt veel tekort gaan komen op die huren om die heffing te gaan betalen."

Verstrekkende gevolgen
Een gevolg is volgens Calon dat veel corporaties niet meer kunnen investeren. "Corporaties zijn ook al bezig met kostenbesparing. Die snijden behoorlijk in de kosten de komende jaren. Dat moet ook. Maar je leningen kun je niet zomaar even opzeggen bij de bank en zeggen dat je rente niet betaalt. Dus dan moet je het gaan zoeken in de investeringen."

Calon is het eens met PvdA-senator Adri Duivesteijn, die waarschuwt dat de verhuurdersheffing goed is voor de schatkist, maar dat lokaal een ramp dreigt. "Dan krijg je dat er geen huizen meer worden gebouwd, dan mist het kabinet de btw op huizen die gebouwd zouden worden. Het mist belastinginkomsten die de bouwers zouden gaan betalen. En de uitkeringen van de bouwvakkers die werklozen worden moeten ook betaald worden. Maar gemeentes en anderen die de grond hebben die bebouwd zou worden, missen ook hun inkomsten. Daar is niet echt goed over nagedacht over dit plan."

Blok gaf dinsdag aan bereid te zijn om te kijken of er investeringsprikkels in de vormgeving van de verhuurdersheffing geweven kunnen worden. Die moeten dan wel in de Eerste én Tweede Kamer op voldoende draagvlak kunnen rekenen. De Tweede Kamer bespreekt woensdag deel twee van het woonplan, waarin deze verhuurdersheffing wordt behandeld. Deze moet het extra huurgeld afromen zonder dat de corporaties stoppen met investeren.

Woonakkoord bestaat al
Het is volgens Calon onzin om te pleiten voor een woonakkoord. Want dat bestaat al. "Er is al een akkoord tussen huurders, verhuurders, makelaars, huiseigenaren die zeggen dat er wat aan die woningmarkt moet gebeuren. Het moet op een andere manier. En niet zoals men nu doet. Dit is gewoon een politieke deal, zonder goed nagedacht te hebben over de effecten op de woningmarkt. Dat is overigens niet voor het eerst. We hebben de laatste twee jaar al vier maatregelen gehad waarna we vier keer hebben gehoord dat het de woningmarkt op gang zou helpen. Het gaat ook nu niet gebeuren."