Zes miljard blijkt onneembare horde in tegenbegrotingen

"Het is merkwaardig, aangezien een aantal partijen zich altijd heeft gecommitteerd aan begrotingsdiscipline, maar ook aan EU-afspraken die met elkaar zijn gemaakt", zegt Samsom. "Maar volgens mij is de EU daar helder over geweest en als je dat eenzijdig opgeeft loop je het grote risico dat de begroting niet op orde komt. Het blijkt moeilijk te zijn om dat soort voorstellen te doen. Het was waar we dit voorjaar met de Europese Commissie afspraken over hebben gemaakt en waar volgens mij partijen als CDA, D66 en CU toen ook van zeiden dat het ze een verstandige middenweg leek. Die middenweg eenzijdig verlaten heeft geen nut en ik voorzie grote risico's."

Plannetjes van de oppositie
Wat opvalt is dat geen van de tegenbegrotingen de 6 miljard euro bezuinigingen bij elkaar sprokkelt die het kabinet wél haalt. En bij de meeste begrotingen loopt het tekort op naar 3,6 procent (D66) en 3,5 procent (CDA). Het belang van de tegenbegrotingen zit in het ontbreken van een meerderheid voor de coalitiepartijen in de Eerste Kamer.

Voorheen konden tegenbegrotingen worden gedaan als plannetjes van de oppositie. Maar dat is anders, en daarom wordt er ook door de coalitiepartijen gekeken of er elementen in zitten waar de coalitie wat mee kan. Dat ligt heel gevoelig bij de PvdA en de sociale partners. Binnen dat spanningsveld moet het kabinet de komende dagen opereren.

PVV en SP zien af van een tegenbegroting. de partij van Geert Wilders beperkt zich tot een motie van wantrouwen tegen het gehele kabinet, de SP ziet geen heil in alternatieve voorstellen. Partijleider Emile Roemer: "Het is vooral een spel geworden wie er bij de VVD achterop de bagagedrager wil springen en daarmee is het een verrechtsing van de plannen ten opzichte van het sociaal akkoord. Waarmee ik maar wil zeggen dat het een bewijs is dat het een zinloze excercitie is."

Ontslagrecht
VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra is bereid de nieuwe regels rond het ontslagrecht naar voren te halen. In het sociaal akkoord is vastgelegd dat deze aanpassingen pas ingaan in 2016, maar Zijlstra zei in de Tweede Kamer dat daar wat hem betreft aan te tornen valt. Als het aan Zijlstra ligt zijn aanpassingen in het sociaal akkoord aanvaardbaar om het parlementair proces niet lam te leggen.

Verschillende oppositiepartijen hebben al laten weten gaten te willen schieten in het sociaal akkoord. Omdat het kabinet de oppositie nodig kan hebben voor meerderheden in de Eerste Kamer zijn aanpassingen niet per se taboe. Zijlstra verwacht in ieder geval 'geen problemen' uit de hoek van werkgevers en werknemers als de aanpassingen aan het ontslagrecht naar voren worden gehaald. Zijlstra verwacht in de Eerste Kamer bij de voornaamste kwesties wel tot wisselende meerderheden te komen.