Hoe kom je ermee weg als Van der Steur?
Minister van der Steur moet zich morgen weer verantwoorden in de Kamer over zijn rol in de Teevendeal. Dit naar aanleiding van het deze week verschenen boek van Nieuwsuur-journalist Bas Haan, die ontdekte dat Van der Steur al jaren de details kende van de deal. Hoe komt de minister er toch mee weg? Redacteur Roos Abelman zocht het uit.
Er vielen al drie VVD'ers op dit dossier en Van der Steur ontwijkt deze kogel nu al jaren heel kundig. Hoe doe je dat toch? Dat balanceren op het randje van de waarheid?
Minister van der Steur wist in de tijd dat hij Kamerlid was de details van de Teevendeal. Dat heeft hij nooit ontkent, maar ook nooit toegegeven. 'Een leugentje om bestwil en je komt steeds verder in het moeras terecht', zegt communicatiedeskundige Jan Driessen. 'Dan is het heel moeilijk om daar weer uit te komen. Dan gaat het om die woorden kiezen waarmee je net niet over de schreef gaat.'
'Je moet als bestuurder die in zwaar weer zit de partijen die het voornemen hebben om jou te steunen de ruimte geven om dat te doen', vult Kaj Leers, politiek columnist bij de Volkskrant aan. 'Zonder dat zij zelf afgaan.'
Verschuilen doe je zo
Laten we er een paar voorbeelden bij pakken. In debat met Van der Steur zegt Kamerlid Louis Bontes: 'Dingen zwartmaken, dingen verdoezelen: hij heeft de hand gehad aan tal van wijzigingen waarbij ook de Kamer op het verkeerde been is gezet.'
De reactie van Van der Steur was als volgt: 'Ik wil er wel op wijzen dat de suggestie die de heer Bontes wekt, alsof ik zou hebben bijgedragen aan het verkeerd informeren van de Kamer, dat dat natuurlijk niet door de Commissie Oosting is geconstateerd. En dat zouden ze wel hebben gedaan, als het zo was geweest.'
Van der Steur verschuilt zich hier achter de commissie Oosting. En dat werkt, zegt Kaj Leers. 'Als de toehoorder die het verwijt maakt erin trapt en de minister kan blijven zitten dan is het doel bereikt.'
Let op je woorden
Verschuilen moet je dus altijd proberen. Voorbeeld twee is er één van Rutte in dezelfde zaak: 'Er is echter op geen enkele moment een beleid geweest op het niet boven water krijgen van de feiten', hoor je hem zeggen. Let vooral op het gebruik van het woord 'beleid'.
'Ja er zijn fouten gemaakt', vult Driessen aan, 'maar een strategisch beleid om bewust bepaalde zaken buiten het daglicht te houden?' Zie je wat Rutte hier doet? Mocht de premier op zijn woorden aangevallen worden, dan praat hij er zich dus zo uit. Tot slot nog een keer van der Steur:
'Op enig moment kondigde de directeur generaal aan dat hij wat hij noemde de persoonlijke aantekeningen van het gesprek met de heer Teeven zou gaan halen. Toen ben ik opgestaan en heb ik gezegd: het past mij niet als Kamerlid om kennis te nemen van die informatie, omdat die niet bekend is bij de Kamer.'
Niets behalve de waarheid
Wat hij weglaat is - wat Nieuwsuur-journalist Bas Haan nu ontdekt heeft - dat hij de details toen al wel kende. 'Naar de letter toe klopt het precies, maar in de volledigheid natuurlijk niet', zegt Driessen. De waarheid heeft van der Steur ingehaald. En nu? Heeft hij nog communicatieve troeven in handen om zich hieruit te praten morgen?
'Schenk klare wijn, ben eerlijk, in volledigheid', zegt Driessen. Hij moet zijn kaarten dus op tafel leggen. En dan is het afwachten of de kamer het slikt of niet. Het wordt hoe dan ook een spannende dag.
