Het politieke spel dat het raadgevend referendum heet
'Het kabinet kan zich niet boven de wet stellen.' Dat zegt Niesco Dubbelboer van Stichting Meer Democratie. Hij start een civiele rechtszaak tegen het kabinet vanwege de afschaffing van het raadgevend referendum.
'Zolang de huidige wet nog in werking is, moet je er een referendum over kunnen voeren,' zegt Dubbelboer stellig. Hij heeft het hier over de veelbesproken intrekkingswet van minister Kasja Ollongren van Binnenlandse Zaken. Met die wet verdwijnt het raadgevend referendum, zonder dat daar een referendum aan te pas komt. De Tweede Kamer stemde gisteren met die intrekkingswet in. Volgens Meer Democratie ondermijnt het kabinet daarmee de rechtszekerheid, dus starten ze een civiele rechtszaak.
'Afschaffing was juridisch trucje'
'Het is een juridisch trucje', zegt Dubbelboer over de manier waarop het raadgevend referendum is afgeschaft. De wet van Ollongren werd gisteren met een meerderheid van 76 stemmen in de Tweede Kamer aangenomen. De SGP tekende wel nog bezwaar aan, omdat zij vonden dat de handelsmanier van Ollongren juridisch niet helemaal zuiver was. Dubbelboer noemt dat 'opvallend', omdat de partij zelf tegen het referendum is. Het bezwaar kreeg geen meerderheid.
Lees ook
Voltallige oppositie tegen afschaffen referendum
'Raad van State handelt gekleurd'
Maar hoe zit het met de juridische handeling? De Raad van State, het hoogste adviesorgaan van het kabinet en het parlement, heeft al twee keer eerder geoordeeld dat de wet juridisch effectief is. Dat betekent dat Ollongren legaal handelt, maar daar is Dubbelboer het niet mee eens. Ook vraagt hij zich af of er geen andere belangen spelen. Volgens hem is de Raad van State gekleurd: 'Dat lijkt mij een feit. In de Raad van State zitten allerlei oud-politici. Piet Hein Donner is vice-voorzitter en die heeft het referendum ooit een gevaar voor de democratie genoemd.'
Rechtszaak tegen intrekkingswet 'kansrijk'
Dubbelboer is niet als enige overtuigd van zijn eigen gelijk. Iedereen die enthousiast is over referenda kan zich bij de rechtszaak aansluiten. Hoe meer mensen zich erbij voegen, hoe duidelijker het draagvlak voor de rechter. Daarnaast noemde Wim Voermans, hoogleraar staatsrecht, de constructie van de intrekkingswet 'illegaal' en denkt dat een rechtszaak hiertegen kansrijk is. Dubbelboer schreef zelf eerder mee aan een grondwetswijziging voor een bindend referendum. Daar stemde D66 toen ook tegen. 'Er wordt hier gewoon een politiek spel gespeeld', zegt hij, en neemt er geen genoegen mee. 'Natuurlijk zal ik blijven strijden voor het referendum.'
