Kamerdebat Miljoenennota: kapitalismekritiek, beweging op dossiers
Het debat over de begroting voor 2020 in de Tweede Kamer wil nog niet erg concreet worden. Veel vergezichten komen langs, over waar het land heen moet. Maar weinig concreets over waar het belastinggeld volgend jaar heen moet. Volgens Politiek verslaggever Laurens Boven hebben de sprekers opmerkelijk veel spreektijd, maar zit er wel politieke relevantie in hun verhalen verstopt.
De grondtoon van veel partijen, en opmerkelijk genoeg ook van de regeringspartijen, is een oproep aan het bedrijfsleven om op een andere manier in de samenleving te staan - niet alles moet goedkoper, werknemers zijn geen inwisselbare bedrijfsmiddelen, maar mensen, het bedrijfsleven moet een waarde zijn die de samenleving sterker maakt.
Wat in de Algemene Beschouwingen ook ter tafel kwam is natuurlijk het stikstofprobleem. De vraag die op tafel ligt is: wordt de veestapel in Nederland verkleind? Tussen de regels door lijkt het alsof er iets aan zit te komen, zegt politiek verslaggever Laurens Boven. Zo wilde Marianne Thieme van de PvdD weten of Heerma van het CDA uitsluit dat de veestapel kleiner moet worden. Dat sloot hij niet uit.
Novum: kapitalismekritiek bij regeringspartijen
Er waait een andere wind bij de regeringspartijen. 'De kapitalismekritiek komt uit een gekke hoe', zegt politiek verslaggever Laurens Boven. Het CDA spreekt van het tekortschieten van het kapitalistische marktdenken, en ook de VVD verlangt terug naar het oude Nederland, naar een Philips-samenleving. Frustratie over hoe het Nederlandse bedrijfsleven functioneert. Concreet betekent het niet veel, maar volgens Boven is het de 'achtergrondmuziek' waarmee je de betogen over de bedreigde middenklasse in het kabinet kunt begrijpen. Opvallend: Heerma noemt de miljoenennota 'een kantelpunt'. Het afscheid van de Zalmnorm moet ook in dit licht gezien worden: lastenverlichting in plaats van terugdringing van het begrotingstekort. 'Een breuk met het verleden', noemt Boven het.
Tussen alle vergezichten ziet politiek verslaggever Laurens Boven dat er - vooral vanuit de oppositie - ook gewerkt wordt aan het het loskrijgen van toezeggingen - op het gebied van stikstofreductie, meer geld voor het lerarentekort, de toekomst van het leenstelsel voor studenten en het terugdringen van de veestapel.
CDA beweegt op dossier inkrimping veestapel
Zo suggereert Pieter Heerma dat sommige oude agrariërs die kampen met een problematische bedrijfsopvolging uitgekocht kunnen worden. 'Misschien is een goed gesprek over een eerlijke prijs voor dure bouwgrond effectiever om tot oplossingen te komen dan het wegpesten van goed lopende bedrijven naar het buitenland', zegt Heerma. En ook op andere dossiers lijkt er beweging te zijn.
'