D66: Nederland lijdt diplomatieke schade

Diplomatieke schade

'We komen bijeen omdat Rutte één van de weinige regeringsleiders is die nog dwars liggen om tot dit herstelfonds te komen', zegt Jetten, 'Ik ben blij dat het kabinet de grote bezwaren tegen het fonds heeft laten varen en nu steunt dat de EU geld kan lenen om dat te financieren.' Jetten waarschuwt Rutte voor de diplomatieke schade die de harde opstelling Nederland heeft opgeleverd. 'Ook het bedrijfsleven staat te trappelen om tot deze deal te komen, veel bedrijven zijn afhankelijk van een sterke interne markt.' Jetten wijst erop dat ook werkgeversclub VNO-NCW eerder opriep tot het sluiten van een deal.

Europees chagrijn

'We begonnen dit jaar met Hoekstra die op ramkoers met Zuid-Europa lag. En en Rutte was de afgelopen dagen druk bezig de banden met die landen aan te halen. Je ziet het chagrijn van die landen omdat wij ontzettend veel van profiteren van die interne markt, en ook op andere dossiers gaan we daar last van krijgen. Nederland heeft nog te dealen met bijvoorbeeld de belangen van onze vissers bij een nieuwe handelsdeal met het Verenigd Koninkrijk.'

Gunfactor neemt af

'Je merkt dat de gunfactor van Nederland aan het afnemen is en dat risico moeten we niet willen lopen. Daarnaast zie je ook elke keer dat Nederland zo hard mogelijk blijft inzetten op een zo laag mogelijke afdracht aan de Europese begroting, dat dan vanuit Brussel nieuwe voorstellen komen waarbij de begroting juist wordt verlaagd op die onderwerpen die in ons belang zijn. Nu zien we ook weer een voorstel van vijf miljard verlaging op het Horizonprogramma, en dat is nou net een programma waarbij Nederland op elke euro vele euro's terugverdient voor onze wetenschap en innovatie.'

Beluister ook | De Beste Stuurlui | Van Jetten tot Baudet, het is allemaal cabaret

Jetten erkent dat ook vanuit de Tweede Kamer een 'brede vraag' is om de Nederlandse afdracht aan de Europese begroting zo beperkt mogelijk te houden, maar zegt erbij dat dit ook in het voorstel zit. 'Eigenlijk staan alle seinen op groen voor Rutte. Dus wacht niet, sluit die deal.'

Koppige houding contraproductief

De koppige Nederlandse houding heeft volgens Jetten niet op alle punten gewerkt. Nederland heeft niet alleen ingezet op minder afdracht, maar ook op modernisering van de Europese begroting. 'Minder investeren in landbouw, meer in innovatie, onderzoek en digitalisering. En je ziet dat we op die punten echt aan het inleveren zijn. Er is ook een brede roep om landen als Polen en Hongarije, die de rechtsstaat aan hun laars lappen, te korten op hun Europese subsidie. Je kan het niet allemaal hebben, wat dat betreft zou Rutten een voorbeeld mogen nemen aan Angela Merkel - die wacht niet op draagvlak, die werkt eraan.'

Beluister ook | Europamania | Afrekenen met de Vrekkige Vier

Nederland heeft zich volgens Jetten expliciet níet in het centrum van de macht geplaatst, maar het lijkt erop dat Nederland de risee van Europa is. Waarbij 'veel landen het onbegrijpelijk vinden dat Nederland in zo'n crisis zó dwars ligt, terwijl het juist in het Nederlandse belang is dat er een herstelfonds komt.'