Luister terug | Formatie blijft vol onenigheid doorsukkelen
Harde uithaal
Kaag noemde 'haalbaar en betaalbaar' 'het nieuwe argument om niets te doen', waarmee ze letterlijk verwijst naar de klimaatleus van Rutte. 'Ze trekt nog niet de stekker uit het minderheidskabinet, maar het is echt een harde uithaal richting Mark Rutte', zegt politiek verslaggever Sophie van Leeuwen die vreest dat de formatie nog langer gaat duren na vandaag.
Van Leeuwen betwijfelt echter of D66 belang heeft bij nieuwe verkiezingen omdat de partij 'behoorlijk slecht' in de peilingen staat: 'Hoe langer deze vertrouwenscrisis duurt, hoe beter het met Rutte gaat en hoe slechter met D66 en het CDA. Ik denk dat ze deze week allemaal naar het deurtje van Remkes gaan om nog eens heel goed na te denken wie er dan in het minderheidskabinet moeten komen.'
'Blijkbaar hoopt Kaag dat er nog een gaatje is waar PvdA en GroenLinks nog bijpassen, maar dat lijkt onwaarschijnlijk na vandaag.'
'Het is keihard politiek spinnen en mooi is het niet. De bal is aan Remkes en aan de VVD. Er is steun voor de motie-Remkes in de Kamer, die gaat er vandaag komen, die man moet Nederland gaan redden.'
Luister terug | 'Opvallend dat Remkes voor eindverslag Hamer wordt genoemd'
Punten uit de lezing
Kaag ziet de aanpak van de klimaatproblemen als 'de grote opdracht van deze generatie'. Volgens haar is klimaatverandering 'niet meer een theoretisch risico, ver aan de horizon. Het is een existentieel gevaar, hier en nu'. Ze noemt het cruciaal dat deze gevaren worden aangepakt. Het afwenden van een klimaatramp is 'allesbepalend'.
Opwarming aarde
De vrijheid van mensen wordt bedreigd door de opwarming van de aarde, zegt Kaag. Maar zij stipte nog een aantal punten aan die de vrijheid volgens haar bedreigen. Het gaat dan allereerst om de sociale ongelijkheid. Daarbij steekt ze ook de hand in eigen boezem. Haar partij heeft na de financiële crisis ook teveel de nadruk gelegd op bezuinigingen op de overheid.
'Ik besef heel goed dat er tijden zijn waarin het nodig is om te bezuinigen. Ik voel me ook thuis bij een partij die degelijk financieel beleid hoog in het vaandel heeft. Maar roekeloze bezuinigingen hebben de wereld en ons land geen goed gedaan. Mensen hebben er een te hoge prijs betaald', zegt Kaag.
Migratie
Positief is ze over migratie. Dat is nodig voor de Nederlandse economie, zeker met een steeds verder vergrijzende samenleving. Maar Nederland moet zich er wel beter op voorbereiden. Bovendien moet er beter gekeken worden naar de 'impact' die het lokaal kan hebben. Het moet daar niet leiden tot een tekort aan woningen, ziekenhuizen en scholen.
Europese Unie
Kaag vindt dat ze zich in het kabinet te weinig heeft ingezet voor de Europese Unie. Die heeft driekwart eeuw onafgebroken vrede gebracht en een enorme economische groei. Er is een verregaande eenwording nodig, vindt ze. Rutte III deelde die visie niet en 'ik heb zelf niet genoeg gedaan om een wijziging van koers af te dwingen. Dat reken ik mezelf aan.'
'Haags gedoe'
D66 won onder Kaag flink wat zetels bij de verkiezingen in maart. Maar de formatie loopt stroef en zit na ruim vijf maanden in een impasse. 'Het gehalte Haags gedoe in deze formatie is veel te hoog. Er lijkt meer tijd te worden besteed aan wat er geschreven wordt in de krant dan de geschiedenis die wij zelf willen schrijven. En dat geeft een heel ongemakkelijk gevoel.'
Ze vindt het 'moeilijk te bevatten' dat er nog niet wordt onderhandeld. 'Alle partijen, ook D66, zullen moeten werken aan de grote reparatie.' Vooral bij de VVD ligt volgens haar een taak om de impasse te doorbreken en 'politiek vertrouwen te herwinnen, met name van links'. Zelf blijft ze zich inzetten voor een 'stabiele, progressieve, evenwichtige coalitie. In welke variant dan ook.'