CPB betwijfelt of Rutte IV alle miljarden kan uitgeven
Rutte IV wil de komende jaren miljarden uitgeven om Nederland verder vooruit te helpen, maar het is de vraag of dit allemaal binnen de kabinetsperiode gaat lukken. In een doorrekening van het coalitieakkoord waarschuwt het Centraal Planbureau (CPB) voor de grote krapte op de arbeidsmarkt.
Valse beloftes
‘Je kunt heel veel geld uittrekken en beloftes doen, maar Nederland kampt met een zeer groot tekort op de arbeidsmarkt. Dat wordt het probleem van Rutte IV', zegt politiek verslaggever Sophie van Leeuwen. ‘Rutte IV wil 75 miljard euro extra uitgeven, maar dat gaat nooit lukken, zeker niet in deze kabinetsperiode. In totaal wordt het maar 26 miljard euro. Dat is slecht nieuws.'
De staatsschuld gaat harder stijgen dan we dachten. 'Het EMU-saldo gaat iets omhoog naar 2,7 procent. Het kabinet had gehoopt op 2,5 procent, maar het is geen enorme ramp. Wel waarschuwt het CPB voor de financiële lasten die bij de komende generatie, oftewel de jongeren, worden neergelegd', aldus Van Leeuwen.
Forse verslechtering
'De schuld mag niet hoger zijn dan 60 procent van het bbp, maar volgens de projecties van het CPB komt de overheidsschuld uit op 92 procent van het bbp', legt BNR-huiseconoom Han de Jong uit. 'Het is een zeer forse verslechtering van de overheidsfinanciën op de lange termijn.' Volgens De Jong merkt het CPB ook nog iets anders op. 'In het regeerakkoord worden sommige uitgaven aangegeven als 'incidenteel', terwijl ze volgens het CPB juist een structureel karakter hebben. Dus dat is wel een tik op de vingers', zegt De Jong.
Luister ook | Eerste ministerraad van start
De coalitieplannen misten anders dan in het verleden een volledige doorrekening van het CPB. De coalitiepartijen wilden eerst horen wat de Kamer over de plannen vindt en toekomstige bewindslieden ruimte geven om nieuw beleid te maken. Daarna zou het CPB de plannen gaan doorrekenen.
Maar dat was onvoldoende voor de Kamer, dat in een motie toch om een doorrekening vroeg. Daarom publiceert het Centraal Planbureau (CPB) vandaag een doorrekening van het nieuwe coalitieakkoord. De rekenmeesters hebben de gevolgen van de kabinetsplannen voor bijvoorbeeld de economische groei, de werkgelegenheid, de koopkracht en de overheidsfinanciën in kaart gebracht. Maar tegelijkertijd komt het CPB ook met een waarschuwing. De rekenmeesters betwijfelen of het nieuwe kabinet alle miljarden wel kan uitgeven.