Onderzoekscomité dagvaardt Trump-vertrouwelingen

'Het vuur komt nu van alle kanten ja', stelt politicoloog en Amerikakenner Raymond Mens lachend. Want naast de politieke staf wordt ook de familie van Trump onder de loep genomen. Onder meer de telefoongegevens van 'lievelingszoon' Eric en Kimberly Guilfoyle zijn opgevraagd en gekregen, maar Mens gaat nog niet zover om het een compleet nieuwe fase in het onderzoek te noemen. 'De onderzoekscommissie zelf zal zeggen 'nee', die zegt gewoon dat ze onderzoeken wat er op 6 januari is gebeurd en wie er politiek voor verantwoordelijk is. Vervolgens zullen ze dan wel uitkomen bij Trump, dan wordt het pas een nieuwe fase.'

Luister ook | Postma in Amerika | Een jaar na 6 januari

In die nieuwe fase is het dus een logische stap dat het 6 January Committee het advocatenteam onder de loep neemt, maar de kritiek in de VS neemt toe. 'Critici snappen dat het comité alles wat met 6 januari te maken heeft en wat ertoe leidde wil onderzoeken, maar er is wel haast bij geboden', zegt Mens. 'Als dit onderzoek in de zomer nog niet afgelopen is, dan is er een grote kans dat het nooit meer af komt. In het najaar zijn de congresverkiezingen waarbij de Republikeinen het waarschijnlijk heel goed gaan doen, dus er is haast bij geboden.'

Tijdrekken

Hoewel Mens niet denkt dat het comité grootse beschuldigingen kan maken, denkt hij wel dat ze genoeg redenen hebben om haast te maken. 'De strategie van Trump is nog altijd tijdrekken, tijdrekken en tijdrekken. Dan komen alle gegevens nog, en ze zeggen eigenlijk dat het idee dat Trump verrast was door wat er gebeurd is en dat je hem alleen maar kan verwijten dat hij te laat was met het ingrijpen, gewoonweg niet klopt. Dat is wat de commissie nu zegt.'

Lees ook | Trump vangt bot bij rechter, maar zet strijd, zonder bewijs, opnieuw door

Mens is ervan overtuigd dat de onderzoekscommissie goede vermoedens heeft dat het een strak georganiseerde couppoging was. 'Daarom willen ze de berichten van zijn zoon, gegevens en getuigenissen van zijn advocaten, noem maar op. Allemaal omdat ze vermoedens hebben dat het team van Trump maandenlang, zelfs tot de avond vóór 6 januari, gepland heeft om het uit de hand te laten lopen op de wijze waarop het uit de hand is gelopen. Dat ze dus willens en wetens hebben geprobeerd een coup te plegen.'

Genoeg?

Of het genoeg is om Trump daadwerkelijk te kunnen veroordelen, durft Mens nog niet te zeggen. 'Het is natuurlijk allemaal informatie die bij een groot publiek al bekend is en de commissie heeft de autoriteit niet om Trump zelf te vervolgen. Dat zou uiteindelijk het ministerie van justitie moeten doen, en je kunt Trump geen groter cadeau geven dan dat het ministerie van Justitie van president Biden hem voor de rechter sleept. Ik acht de kans vrij klein dat ze Trump hierop gaan pakken, in ieder geval.'

Luister ook | Postma in Amerika | Republikeinse senatoren spreken Trump tegen

Ook denkt Mens niet dat er andere zaken zijn waarin Trump ten val kan worden gebracht, zoals zijn bewegingen op de vastgoedmarkt in de jaren '80 en '90. 'Ik vergelijk het in mijn boek met de fictieve maffiabaas Tony Soprano, bij wie onvoorwaardelijke loyaliteit heel erg hoog in het vaandel staat. Zo is het ook bij Trump. Mensen die hem steunen blijven loyaal. En hij komt natuurlijk uit het vastgoed, en zeker de New Yorkse vastgoedmarkt in de jaren tachtig en negentig hing met maffioso-praktijken aan elkaar, dus hij wordt al sinds die tijd geplaagd door rechtszaken.'

Volgens Mens waren die rechtszaken verschillend van aard, maar nooit sterk genoeg om Trump achter tralies te krijgen. 'Wie er in huizen mochten wonen, welke mensen hij in dienst had, hoe hij de belastingstructuren geregeld had, allerlei onderwerpen die hem nooit gestopt hebben', concludeert hij. 'Goed, dit zijn nieuwe rechtszaken, maar hij dealt hier al jaren mee. Ik denk dus niet dat dat nog iets uit zal halen, maar je weet het nooit.'