BNR logo
  • Nieuws
  • Radio
    • Programmagids
    • AEX Factor
    • Baanbrekende Businessmodellen
    • Beleggerspanel
    • Beter
    • BNR Auto-Update
    • BNR Europa
    • BNR Mobility
    • BNR Sport
    • BNR's Big Five
    • Boardroompanel
    • Boekestijn en De Wijk
    • BREEKT
    • Column Ben van der Burg
    • Column Bernard Hammelburg
    • Column Jaap Jansen
    • Column Marianne Zwagerman
    • Column Paul Laseur
    • Crypto Update
    • Cryptocast
    • De Nationale Autoshow
    • De Nieuwe Wereld
    • De Ochtendspits
    • De Top van Nederland
    • De Wereld
    • Digitaal
    • Duurzaam
    • Economenpanel
    • Eyeopeners
    • Kees de Kort
    • Koplopers
    • Lobbypanel
    • Ondernemerspanel
    • Postma in Amerika
    • Spitsbrekers
    • Tech Update
    • The Daily Move
    • The Friday Move
    • Toon van de Week
    • Vastgoed Gezocht
    • Wereldveroveraars
    • Werkverkenners
    • Wetenschap Vandaag
    • Zakendoen
  • Gemist
    • Alle podcasts
    • All in the Game
    • Amerika Podcast
    • BNR Perestrojkast
    • China Podcast
    • Column Corné van Zeijl
    • Crypto Cowboys
    • Cryptocast
    • De Ben Tiggelaar Podcast
    • Dé Klantenpodcast
    • De Legende van Satoshi Nakamoto
    • De Nieuwsdag
    • De Ondernemerskamer
    • De Technoloog
    • Een Jaar Burgemeester
    • Europa Update
    • Factcheck Europa
    • Het Bromvliegeffect
    • Het Nieuwe Geld
    • Honger
    • IJzige Tongen
    • Italië Podcast
    • Ochtendnieuws
    • Petrolheads
    • Podcast Top 40
    • De Strateeg
    • Space Cowboys
    • Spitsbrekers
    • The Road to Zandvoort
    • Ukrayina
    • Voeding van morgen
    • Vraag het Gommers
    • Werkprofessor
    • Zakendoen De Veranderaars
  • Partners
Politiek

Politie dwong complotdenker Telegramkanaal te wissen

  • Eric van den Berg
vrijdag 29 april 2022, 6:02 Update: vrijdag 29 april 2022, 9:43

De politie heeft in oktober een complotdenker gedwongen een Telegramkanaal te wissen, blijkt uit een proces verbaal dat in handen is van BNR. Twee andere kanalen werden op slot gegooid via een in beslag genomen telefoon van een beheerder. Machtsmisbruik, zo zeggen experts.

De kanalen, ‘Herhaling RPJ/Verboden video uitzendingen’, ‘Bataafse Republiek’ en ‘Bataafse Nieuws’, bevatten opruiende en bedreigende video’s, onder meer gericht aan uitvoerders van het coronabeleid. Zo werd Jaap van Dissel beschuldigd van ‘satanische kindermoorden’. Het Openbaar Ministerie maakte de sluiting van de kanalen oktober vorig jaar wereldkundig middels een persbericht. De actie kreeg toen veel aandacht in de media omdat het de eerste keer was dat het OM Telegramkanalen sloot.

ANP / AFP

‘Vrijwillige’ sluiting gebeurde onder dwang

Het Openbaar Ministerie meldde indertijd dat de beheerder van het kanaal ‘Herhaling RPJ’ dit vrijwillig had verwijderd. Uit een proces verbaal van de politie, dat in handen is van BNR, blijkt echter het tegendeel. Twee agenten brachten 8 oktober een huisbezoek aan de beheerder. De Officier van Justitie had telefonisch overleg met de politie ter plaatse en dreigde de man met strafvervolging als hij het kanaal niet ter plekke zou verwijderen.

De beheerder wiste zijn kanaal daarop, onder toeziend oog van de politie. Een van de agenten maakt een foto van het moment, voor in het proces verbaal. 'Doel van het het bezoek was om ervoor te zorgen dat er geen verdere anti-overheidsgerelateerde berichten meer via dit Telegramkanaal verspreid zouden worden', schreef de brigadier van dienst. De beheerder reageerde niet op verzoeken om commentaar van BNR, maar gaf wel aan anoniem te willen blijven.

Eigen beweging

Volgens een woordvoerder van het OM gebeurde het verwijderen desalniettemin uit eigen beweging. 'Om herhaling te voorkomen heeft de officier van justitie hem een gedragsaanwijzing opgelegd. Het materiaal was dus toen al door hem verwijderd', schrijft een woordvoerder van het parket Den Haag. Het proces verbaal van de politie weerspreekt deze lezing echter.

Het Openbaar Ministerie vermeldde in een persbericht over deze zaak ook niet hoe het de andere twee kanalen geblokkeerd had. Een later gepubliceerde uitspraak van de rechter commissaris laat zien dat dit gebeurde via de telefoon van de beheerder, Wouter Raatgever. Raatgever, noch zijn advocaat Max Vermeij werden hierin gekend door het OM.

Raatgever zat in oktober vast na eerder veroordeeld te zijn voor opruiing en bedreiging. De politie had zijn telefoon daarom al in beslag genomen en beschikte ook over de toegangscode, omdat Raatgever een aantal berichten daarop met hen wilde delen als bewijsmateriaal in een andere zaak.

‘In de wet staat niet dat de politie dit mag doen’

Volgens Vermeij had niet op deze manier gehandeld mogen worden: 'In de wet staat niet dat de politie dat zelf mag doen. Een officier van justitie kan een aanbieder van een communicatiedienst een bevel geven om bepaalde gegevens ontoegankelijk te maken. Maar wat er nu gebeurd is, is dat de officier van justitie aan de rechter-commissaris om machtiging heeft gevraagd om de kanalen door een politieagent te laten sluiten. Daar is toestemming voor gegeven, en dat is volstrekt tegen de wet.'

Ook het Openbaar Ministerie is in deze zaak zijn boekje te buiten gegaan, zeggen experts die BNR sprak. Volgens de wet mag justitie een aanbieder van communicatiediensten bevelen gegevens ontoegankelijk te maken. Frederik Zuiderveen Borgesius, hoogleraar ICT & recht, vraagt zich af waarom het OM niet eerst contact heeft gezocht met Telegram, zoals de wet dus vereist. 'Er lijkt niet echt sprake van een spoedeisend karakter in deze zaak. Ik voel me er ook erg ongemakkelijk bij dat de wet zo door justitie wordt opgerekt.'

'Niet fraai'

Ruben te Molder, een promovendus gespecialiseerd in digitale opsporing, noemt de aanpak van het OM ‘niet fraai'. ‘De vrijheid van meningsuiting kan in het geding zijn als je chatkanalen uit de lucht haalt, dus er moet een duidelijke wettelijke grondslag zijn. Die ontbrak hier.'

In antwoord op vragen van BNR zegt het Openbaar Ministerie dat een verzoek tot sluiting aan Telegram zinloos was, omdat het bedrijf toch niet zou meewerken. 'Aangezien Telegram zelf stelt: 'To this day, we have disclosed 0 bytes of user data to third parties, including governments', heeft de rechter-commissaris er in dit geval vanaf gezien Telegram te proberen te betrekken', schrijft een woordvoerder.

Een vreemde redenering, vinden deskundigen. 'Er worden immers geen gebruikersdata opgevraagd', zegt Zuiderveen Borgesius.

Telegram sloot in het buitenland ook vaker groepen op verzoek van de autoriteiten. In februari werden op verzoek van het Bundeskriminalamt nog 64 groepen die extreemrechtse ideeën en complottheorieën over het coronavirus verspreiden van het platform verwijderd. Telegram sloot naar eigen zeggen eerder ook duizenden kanalen gelieerd aan de terreurgroep Islamitische Staat.

Openbaar MinisterieSocial media
Deel dit artikel:

Volg de discussie via Facebook of Twitter

Doe mee aan de discussie op onze Facebookpagina of via Twitter (#bnr).
BNR Facebook BNR Twitter
live-studio-image

Populairste podcasts

Er is geen uitweg meer in de kwestie Sanderink

Oekraïne-update dinsdag, dag 83

Lobbypanel over arbeidsmigratie

Opinie | Een machtsspel binnen de ECB

Nieuwe businessmodellen in de Metaverse

  • BNR Nieuwsradio

  • Contact
  • Frequenties
  • Files en flitsers
  • BNR Nieuwsbrief
  • Podcasts
  • RSS feed
  • Disclaimer
  • Zakelijke info

  • Dutch Podcast Awards
  • Adverteren
  • Podcast laten maken
  • Vacature plaatsen op BNR
  • Werken bij BNR
  • Stages
  • FD Mediagroep

  • Company.info
  • Energeia
  • ESB
  • FD
  • FD Mediagroep
  • Investment Officer
  • Listn
  • PensioenPro
  • Download de app

  • Privacy
  • Copyright
  • Cookies
  • Voorwaarden