Geen strategie
Omtzigt probeerde uit te zoeken wat de Nederlandse strategie is voor leveringszekerheid en betaalbaarheid van gas, maar 'die vond ik niet'. Jaarlijks pompt Nederland 20 miljard kuub gas op, het blijkt dat daarvan 17,5 miljard kuub al verkocht is met langjarige contracten. 'We verbruiken richting de 40 miljard kuub. We zouden voor de helft dus zelfvoorzienend kunnen zijn, en dat hebben we aan het buitenland verkocht. Dat is buitengewoon onverstandig'.
Efficiënte markt?
Waar het Kamerlid naar eigen zeggen stijl van achterover sloeg, waren de antwoorden op zijn vragen omtrent betaalbaarheid en leveringszekerheid. Daarbij is er in alle scenario's van een efficiënte gasmarkt uitgegaan. 'Die markt is niet efficiënt, omdat je maar een paar aanbieders hebt: Rusland, Noorwegen en Algerije. Als één van die aanbieders wegvalt, en dat is in dit geval Rusland, dan heb je gewoon niet genoeg aanbod. Dan kun je niet zeggen dat je ervan uit gaat dat je het altijd op de markt kunt inkopen, omdat er een geopolitiek risico is dat Rusland de gaskraan dicht draait. Dat heeft het met Oekraïne al gedaan een jaar of 6 á 7 geleden. Dat hebben ze regelmatig met andere landen gedaan.'
Geheime contracten
Wat Omtzigt ook bevreemdt is dat hij als Kamerlid geen inzage kreeg in de gesloten contracten: 'Die zijn zo geheim, die mag ik niet inzien als Kamerlid.' Omtzigt zegt dus niet te weten voor hoeveel er verkocht is en aan wie, maar evenmin krijgt hij de zekerheid dat die meerjarencontracten niet verlengd zijn na 2012, het jaar waarin de eerste grote aardbeving in het Groningse Huizinge plaatshad.
Lees ook | 'Betrek burgers bij kernenergie'
Andere wereld
Volgens Omtzigt zaten we tot 2012 in een andere wereld, een wereld waarin de gasvoorraden zo ruim waren dat er naar believen aan buurlanden verkocht kon worden. 'Maar na 2012 vraag ik me af hoeveel van die contracten verlengd zijn, die opgezegd hadden kunnen worden.' Wat Omtzigt ook stoort is het gemak waarmee er in langetermijnvisies gesproken wordt over 'van het gas af gaan'. Het Kamerlid wijst erop dat we de komende 30 jaar nog gas nodig hebben. 'We kunnen niet morgen zonder. En voor het gas dat je wél nodig hebt, daar moet een plan voor komen dat je dat ook kunt krijgen. Gas is een noodzakelijke grondstof voor de Nederlandse economie.'
Eigen gas eerst
Omtzigt vindt dat 'de delfstoffen die in Nederland gewonnen worden in geval van nood ook voor Nederlands gebruik beschikbaar zijn'. Desnoods door openbreking van contracten. Volgens het Kamerlid maakt het jaarverslag van GasTerra gewag van maar liefst 4 arbitrageprocedures. 'Ik weet alleen niet met wie, maar ze proberen het al open te breken. Het gaat om tientallen miljarden.'
Niet alleen wil Omtzigt dat het Nederlandse gas voor eigen gebruik aangewend kan worden, hij wil dat er een strategie komt voor de leveringszekerheid van zowel elektriciteit, gas en voedsel. 'En geen van drieën is gedaan'.