Buitenlandcommissaris van de Europese Commissie Josepp Borrell veroordeelde de vermeende sabotage van de pijpleidingen in ferme taal: 'iedere opzettelijke verstoring van de Europese energie-infrastructuur is onacceptabel, en kan rekenen op een robuuste en verenigde reactie.'
Onacceptabel
VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans vraagt zich af wat Borrell ermee bedoelt. 'Dat heeft hij niet nader gedefinieerd. Er is natuurlijk wel weer net een vrij uitgebreid nieuw sanctiepakket aangekondigd. Als het gaat om restricties op export van technologie of producten die niet uit Rusland gekocht mogen worden, hangt het altijd af van de uitwerking van de details. Maar ik denk dat nu de reactie vooral is dat we ons niet moeten laten intimideren door deze actie van Rusland, en duidelijk maken dat dit voor Europa niet acceptabel is.'
Lees ook | Kernoorlog, annexatie of dreigen: wat zijn de opties voor Poetin?
Nu gaat het nog om de sabotage van pijpleidingen die niet in gebruik waren. 'Maar het zou wel heel ernstig zijn als ze ook andere vitale infrastructuur zouden aanvallen, bijvoorbeeld de pijpleiding tussen Noorwegen en Duitsland. Of de internetkabels tussen de Verenigde Staten en Europa. Dus het moet heel duidelijk zijn tegenover Rusland dat als ze zouden overwegen om dat soort verdere stappen te zetten, en dat daar dan ook een stevige tegenreactie op komt.'
Leveringszekerheid
Brekelmans stelde ook Kamervragen over de leveringszekerheid van gas uit bijvoorbeeld Noorwegen. 'En ook over wat we vanuit Defensie doen om te patrouilleren, over welke capaciteiten we inzetten om die vitale infrastructuur beter te beveiligen.' Hij noemt de sabotage van Nord Stream 1 en 2 een 'wake-upcall'. 'We zien dat de Russische dreiging heel reëel is, het is niet iets theoretisch. Dus we moeten zorgen dat we meer capaciteit hebben om dat vast te stellen, en dat de verantwoordelijkheden in de Noordzee en in internationale wateren duidelijk zijn.'
Lees ook | Brussel dreigt met acties na Nord Stream-explosies
Mulder benadrukt dat CDA'er Derk Boswijk daarover vorig jaar al een motie indiende. 'Het gaat erom dat we in NAVO-verband, maar ook met al die landen kijken hoe we met de infrastructuur omgaan. Ik weet niet hoe ver ze zijn met die plannen, maar je zou wel verwachten dat daar met spoed een antwoord op komt.'
Sanctiepakket
Ook minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten veroordeelt de sabotage van de pijpleidingen: 'Het feit dat belangrijke energie-infrastructuur wordt gesaboteerd is erg zorgwekkend, en vraagt om een internationale reactie vanuit Europa.' Die gezamenlijke reactie vanuit Europa lijkt er ook te komen: de Europese Commissie stelt voor om de Russische economie verder te verzwakken met een reeks nieuwe sancties.
Lees ook | 'Poetin beschadigt in feite eigen bezit'
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen presenteerde een pakket met onder andere nieuwe importverboden en een uitbreiding van de lijst van Russische personen waar geen zaken meer mee gedaan mag worden. De bestaande verboden op export aan Rusland moeten worden uitgebreid, en dan met name voor belangrijke legertechnologie zoals luchtvaartonderdelen, elektronische apparatuur en chemische substanties. Ook moet het mogelijk worden om sancties op te leggen aan Europeanen die aan Russische staatsbedrijven zijn verbonden.
Lees ook | Waarom het Westen naar Rusland wijst als saboteur Nord Stream
