Dat ziet ook politiek verslaggever Leendert Beekman, al durft hij te stellen dat de VVD wel degelijk een verhaal heeft om dat probleem aan te vliegen. 'En dat is nodig ook, want in de laatste peiling van I&O Research verliest de VVD 12 zetels', aldus Beekman. 'Rutte zei zaterdag nog dat de VVD een partij is die altijd verantwoordelijkheid durft te nemen, ook in moeilijke en zware tijden, en niet wegloopt voor die verantwoordelijkheid. Daarnaast blijven ze zich verzetten tegen het populisme.'
Lees ook | VVD en D66 op fors verlies in nieuwste peiling
Rutte toonde zich dan ook strijdbaar als het ging om zijn verwachtingen van de Provinciale Statenverkiezingen. Tegen Beekman zei hij onder meer dat die verkiezingen zouden uitwijzen of het land 'op een fatsoenlijke manier goed bestuurbaar zal blijven', en dat alleen mogelijk is 'als partijen zoals de VVD sterk uit de verkiezingen komen in de Staten en in de Kamer'.
'Op de rails'
'Hij benadrukte vooral dat de VVD Nederland 'op de rails' wil houden', vervolgt Beekman. 'En daarmee ook het belang van de Eerste Kamer, waar het huidige kabinet geen meerderheid in heeft. En het land moet - in de ogen van Rutte - bestuurbaar blijven met de VVD.'
Maar of het verhaal van Rutte sterk genoeg is om de twaalf in de peiling verloren zetels terug te winnen, durft Beekman niet te zeggen. 'Er is veel kritiek, zeker bij jongerenorganisatie JOVD. Zij willen juist meer visie van de premier en partij, en dan met name op stikstofgebied.'
Lees ook | 'Stikstofplan lag al in 2010 klaar'
De JOVD krijgt steun van onder meer gedeputeerde Jeannette Baljeu van Zuid-Holland, die het stikstofdossier op haar bordje heeft. 'Wat ons betreft gaat het om de vraagstukken in de provincie: wonen, stikstof en natuur. (...). En als je nu kijkt naar welke vraagstukken er vanuit de overheid bij ons worden neergelegd, dan doen provincies er echt toe. En we willen ook echt laten zien dat we het kunnen', zei Baljeu tegen Beekman.
Angst
Volgens Beekman is de toon van de gesprekken achter de schermen echter anders. Daar heerst vooral angst, zo stelt hij. 'De angst is dat het niet over de grote problemen gaat waar Nederland nu voor staat. De provincie gaat over ruimtelijke ordening, en alle problemen die we nu ongeveer hebben - stikstof, wooncrisis, energietransitie, infrastructuur - zijn daarin direct betrokken. Maar men is bang dat de verkiezingen alleen maar gaan over wie de grootste wordt, en of er afgerekend wordt met Rutte IV.'
Lees ook | Staatssecretaris Van der Burg 'opgelucht' na ruime steun voor spreidingswet
'Referendum'
Want zo zien een hoop oppositiepartijen de Statenverkiezingen volgens Beekman. Als een kans. 'De angst is dat zij de verkiezingen zullen gebruiken om een soort referendum te houden over Rutte IV, en of het kabinet in het zadel gehouden kan worden. Daarmee wordt het toch weer een verkapte landelijke verkiezing', aldus Beekman. 'Waar we dus ook landelijke politici gaan zien over landelijke oplossingen en Haagse problemen. En dat terwijl de provinciale politiek eindelijk eens kán gaan over zaken waar de provincie over gaat.'