Politiek•9 mei '23 08:12

Nederlander vertrouwt politiek niet meer: daling van 40 naar 25 procent

Auteur: Mark van Harreveld

Het vertrouwen van de Nederlanders in de politiek ligt op het laagste niveau in 10 jaar. Slechts 25 procent van de 15-plussers had vertrouwen In de Tweede Kamer, zo blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het CBS noemt het opvallend, temeer daar het vertrouwen in andere instituties op het relatief hoge pre-coronaniveau zit.

Leden van de vrijheidsbeweging Samen voor Nederland demonstreren op de Koekamp. Volgens de demonstranten moet Mark Rutte opstappen als premier en mag aspirant-omroep Ongehoord Nederland (ON!) niet uit het publieke bestel worden gezet.
Leden van de vrijheidsbeweging Samen voor Nederland demonstreren op de Koekamp. Volgens de demonstranten moet Mark Rutte opstappen als premier en mag aspirant-omroep Ongehoord Nederland (ON!) niet uit het publieke bestel worden gezet. (ANP / ANP / Robin Utrecht)

Van Mulligen ziet sowieso dat het vertrouwen in allerlei instituties het afgelopen jaar wat lager uitviel, maar dat kwam doordat het vertrouwen tijdens de coronacrisis heel hoog was. Ondanks dat er sprake is van een correctie, zakt het vertrouwen in de politiek echter opmerkelijk veel harder. Een kwart van de mensen heeft vertrouwen in de Tweede Kamer, voor de coronacrisis was dat nog 40 procent. 'Ook voor Nederlandse begrippen is dit laag.'

Stootje

Nederland is volgens Van Mulligen nog wel een land waar mensen over het algemeen heel veel vertrouwen hebben in andere mensen en instituties, 'dus wat dat betreft kunnen we tegen een stootje'. De hoofdeconoom denkt dat een en ander te maken heeft met de vele pijnlijke dossiers die de afgelopen jaren over het land uitgestort werden zoals het Toeslagenschandaal, Groningen en het stikstofdossier.

‘Voor Nederlandse begrippen is dit wel heel laag’
Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom CBS

Opmerkelijk is dat het vertrouwen in instituties weer gewoon op een geruststellend pre-coronaniveau zit. Denk hierbij aan de gezondheidszorg, de politie, de rechters en kerken. Bij die laatste ligt het vertrouwen constant op 30 procent, terwijl drie kwart van de Nederlanders vertrouwen zegt te hebben in rechters, politie en de gezondheidszorg. Een vertrouwen dat naar internationale maatstaven hoog is.

Lees ook | Een op de zes Nederlanders heeft een achterstand

Rally round the flag

Volgens de hoofdeconoom liep het vertrouwen in 2020 en 2021 sterk op, hij verwijst naar wat sociologen het rally round the flag-effect noemen: in tijden van nood schaart men zich rond de leider. 'Dat zorgde voor meer vertrouwen, maar corona is nu weer terug en dat heeft ook wel een wat ontnuchterend effect.'

Medemens

Ook opmerkelijk: het vertrouwen in de medemens is gestegen. 'We zien dat het vertrouwen in de medemens al jarenlang aan het groeien is.' Tien jaar geleden had iets meer dan de helft van de Nederlanders vertrouwen in de medemens, nu is dat twee op de drie. 'Een behoorlijke stijging.' Een mogelijke verklaring? Opleidingsniveau. Dat is in Nederland de afgelopen jaren alleen maar toegenomen, en hoe meer opleiding mensen hebben gehad, hoe meer vertrouwen ze vaak hebben in elkaar.

Luister ook | Gekelderd vertrouwen en hoe je het weer terug kunt winnen

Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen