Werkgeversorganisaties als MKB-Nederland en VNO-NCW noemen het volgens politiek verslaggever Sophie van Leeuwen een 'gemiste kans' dat asielzoekers zo weinig mogen werken. 'Maar 24 weken per jaar om precies te zijn, en niet het hele jaar door', zegt ze. 'Pas na een half jaar wachten - in de praktijk veel langer - mag je meedoen aan de arbeidsmarkt.'
‘Pas na een half jaar wachten - in de praktijk veel langer - mag je meedoen aan de arbeidsmarkt’
Volgens de werkgevers mag het succes met de Oekraïense vluchtelingen dan ook gezien worden als goede generale repetitie. Van Leeuwen: 'Ze zeggen dat ze het bij Oekraïners hebben gezien. Die mensen integreren meteen, leren de taal, zijn nuttig, en zitten dus niemand in de weg.'
Kansrijke asielzoeker
Derhalve vraagt de politiek zich nu dus af waarom diezelfde mogelijkheden er niet liggen voor 'kansrijke asielzoekers' - mensen met recht op een verblijfsvergunning. 'Die groep wil D66 graag aan het werk zien', vervolgt Van Leeuwen. 'Die zouden mogelijk een rol kunnen spelen in de bouw, of in de techniek.'
Lees ook | Asielopvang hét thema van drie partijcongressen, irritatie VVD naar ChristenUnie
Maar waar coalitiegenoot ChristenUnie oren heeft naar het plan, daar hebben de andere coalitiepartijen VVD en CDA dat juist niet. 'Ik begrijp het vanuit het standpunt van de werkgevers ook wel', aldus VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans. 'Maar het voorstel heeft twee hele grote nadelen. Het zou natuurlijk kunnen dat een asielzoeker werkt, maar dat uiteindelijk blijkt dat hij of zij toch geen recht had op asiel. Dan kunnen we diegene niet meer terugsturen.'
Misbruik
Brekelmans stelt dat als een asielzoeker voor een bepaalde tijd in Nederland heeft gewerkt, waarna blijkt dat er geen recht was op asiel, dat die asielzoeker - in verband met opgebouwde rechten - niet zomaar teruggestuurd kan worden. 'Dat zou ertoe kunnen leiden dat de mensen die hier naartoe komen om te werken, het asielsysteem gaan misbruiken. Dat moeten we te allen tijde voorkomen.'
Lees ook | CU: Migratie bespreekbaar, mits plannen juridisch houdbaar en uitvoerbaar
Daarnaast moet er volgens Brekelmans ook niet te licht worden gedacht over hoe aantrekkelijk Nederland uiteindelijk wordt ten opzichte van andere Europese landen. 'Het zou namelijk kunnen betekenen dat we dit jaar niet te maken krijgen met een instroom van 67.000 mensen, maar een aantal dat vele duizenden daarboven ligt', duidt hij. 'Dan worden de opvangproblemen alleen maar groter, en krijg je mogelijk nog meer mensen die in de zomer weer geen dak boven hun hoofd hebben.'