'Laat Spekman zitten als airbag voor Asscher'
We krijgen een bijzondere situatie in Nederland, denkt CDA-spindoctor Jack de Vries. Zonder de vaste traditionele aanhang van partijen wordt het formeren een lange en lastige zaak. En de PvdA? Daar fungeert partijvoorzitter Spekman als 'airbag voor Asscher'.
Eén partij is de grootste, maar we zijn niet in staat een coalitie te vormen met drie partijen, zegt Jack. Dan is een grote volkspartij die 'in de historie van dit land veel betekend heeft' fors gekelderd en de traditionele partijen hebben geen vaste aanhang meer. 'Je moet het van de zwevende kiezer hebben. En dat hangt van de toevalligheid af', zegt hij. Per saldo is Nederland ook naar rechts opgeschoven. Dat hoor je de linkse partijen ook zeggen. De optelsom van de linkse partijen zit rond de 40 zetels in de Kamer, dat is een belangrijk verschil.'
Lees ook: Felix Rottenberg: 'Campagne Asscher is niet goed gegaan'
Druk op Asscher en Spekman
En er is nog wat meer veranderd. De programma's van partijen doen er volgens Jack veel minder toe. ‘Het hangt af van het moment en of je een lijsttrekker hebt die de thema’s van het moment goed aanvoelt.' Dan zou het in de toekomst met de PvdA misschien wel weer goed kunnen komen, denkt hij.
Zowel PvdA-lijsttrekker Asscher als partijvoorzitter Spekman staan onder druk momenteel, zegt Jack. Hij wil de ledenraad afwachten en zien of daar echt veel onrust is. ‘Laat Spekman zitten als de airbag voor Asscher’, zegt Jack, want anders komt alle druk op Asscher terecht als Spekman het veld moet ruimen. ‘Dan kan dat zoenoffer wel worden gebracht.’ Na zo’n verkiezingsnederlaag zou de partijvoorzitter er volgens Jack wel goed aan doen om ruimte te maken voor vernieuwing.
‘Formatie wordt lastig en lang’
De grote vraag is nu wie er gaat aanschuiven in de coalitie-onderhandelingen. Jack hoort ook andere scenario’s: ‘Ik hoorde net zelfs toch Hans Wiegel pleiten om de PvdA in beeld te houden met die 9 zetels, maar ik vraag me af of ze dat gaan doen. Die zullen denken: als we nu nog een keer in een kabinet stappen met zo’n rechtse driehoek, dan kunnen we onszelf wel opheffen.’
Er komt deze formatieperiode niet meteen een informateur maar een ‘verkenner’. ‘We hebben een nieuwe figuur bedacht die alle partijen langs moet om te inventariseren wat de partijen willen.’ Die kan bijvoorbeeld uitvogelen of de SP de VVD blijft blokkeren. ‘Er is nog steeds veel onrust. Het zou goed zijn om dat geluid van mensen die zich zorgen maken over hun baan en zorg te betrekken bij de onderhandelingen.’ Als dat lukt denkt Jack dat het speelveld van de partijen waarmee je kunt praten veel groter wordt.
