Aan het woord is filmmaker Dirk Jan Roeleven, die de wielerploeg Argos-Shimano een tijdlang op de voet volgde. Zijn film 'Nieuwe helden, in het hart van de Tour', is vanaf morgen te zien in de bioscoop. Team Argos-Shimano gaf de filmcrew van Roeleven, ook eindredacteur bij Andere Tijden Sport, carte blanche om alles nauwlettend te volgen. De film gaat over de honderdste editie van de Tour de France (2013).
Nee, ook Roeleven kan zijn hand er niet voor in het vuur steken dat de Tour van vorig jaar compleet clean was. "Maar er zijn een paar indicaties waardoor mensen zeggen dat het een schone Tour is geweest. Ik heb voor de film letterlijk gevraagd: 'Jongens, kunnen jullie mij nou garanderen dat ik een film maak over een schone ploeg?' Zelfs dan kunnen die jongens zelf dat niet garanderen. Dus wie ben ik om dat wel te doen?"
Dopingvrij
Toch heeft hij sterk de indruk dat Argos-Shimano een equivalent is van het nieuwe, dopingvrije, wielrennen. "Zelf zeggen ze dat de verschillen steeds kleiner worden en dat jongens uit dit team meekunnen met de groten. Vroeger waren ze absoluut kansloos. Dat is voor hun een indicatie dat het schoner is geworden. Dat is in het hele peloton ook zo'n beetje de opvatting. Maar er lopen natuurlijk altijd mensen doorheen die het anders doen."
Roeleven begon alweer vijf jaar geleden aan zijn nieuwste film. Hij blikt terug: "Collega en researcher Nando Boers heeft twee boeken geschreven over deze ploeg en zei tegen me dat we eens een keer een film moesten gaan maken. Dat leek me een goed idee. We zijn begonnen met gesprekken met de ploegleiding en hebben gezegd dat we wilden laten zien hoe het nou werkt in de Tour de France. Dat was prima."
Toen doemde er plots een probleem op, vervolgt hij. "Ze mochten niet naar de Tour, want ze kregen geen wild card. Toen hebben we het plan in de ijskast gezet. Toen vorig jaar de onthullingen van Lance Armstrong en Boogerd er aan kwamen, vonden wij het journalistiek ook interessant juist deze ploeg te gaan volgen in dat grote spektakel."
Geslachtsdeel
Bij het filmen en het monteren is Roeleven geen strobreed in de weg gelegd. "Het enige dat ik er achteraf uit heb geknipt is - hoe zeg je dat netjes? - een edel deel. Een geslachtsdeel van een wielrenner die gemasseerd wordt. Ik heb het materiaal tien keer langs zien komen, maar ik had het zelf niet eens gezien. Anders had ik het ook niet in de montage gedaan. Ik liet het zien aan iemand van het team en die zei: 'Heeeee, ik zag daar toch..' Zij kijken van: als je van dat ene frame een foto maakt en op internet zet... Dat snap ik wel."
Journalisten en filmmakers die sporters een tijdlang intensief meemaken moeten waken voor al te nauwe banden, erkent Roeleven. "Maar als je intimiteit zoekt, en dat deden wij, is het wel onvermijdelijk. Maar de film is eigenlijk een intieme en niet zozeer een journalistieke, in die zin dat we niet allerlei mensen interviewen over doping en dit en dat. Als je een research-journalistiek-onthullingsverhaal wil maken, moet je, niet embedded gaan zoals dat zo lelijk heet. Armstrong is ook niet ten val gebracht door mensen die de hele tijd aan zijn zijde verkeerden. Die is uiteindelijk door keiharde researchers ontmaskerd. Wij sliepen in dezelfde hotels en aten in dezelfde restaurants. Maar we waren geen supporters met vlaggen, om het maar zo te zeggen."
Koningsdrama
In de Tour van 2013 was een hoofdrol weggelegd voor de Duitse topsprinter Marcel Kittel van Argos-Shimano. Dat hij maar liefst vier etappes won was voor de filmmaker 'eerlijk gezegd niet eens zo fijn'. Roeleven: "Ik had liever gehad dat hij alleen de laatste etappe had gewonnen. Dan had je een opbouw, vol spanning, naar 'gaat het lukken of gaat het niet lukken?' Nu was de Tour begonnen en hadden ze meteen de eerste overwinning en de gele trui. Zij zeiden al: we kunnen naar huis. Dat gevoel had ik zelf ook: we kunnen de film wel stoppen. Maar daarna winnen ze nóg drie keer."
In de Tour van Kittel én Roeleven voltrok zich zo een groots 'Grieks drama'. "Je had Mark Cavendish, de 'koning van de sprint'. Dan pakt Kittel zijn eerste etappe, dan twee etappes, drie etappes en dan hij wint opnieuw op de dag dat Cavendish zijn droom om voor de vijfde keer op de Champs-Elysées te winnen, wil gaan waarmaken. Ineens komt die vermaledijde Duitser van 25 jaar voorbij. Een fantastisch gegeven natuurlijk. Plus dat die man er uitziet als een Adonis. Daarnaast is hij ook nog eens een hele leuke, open, intelligente jongen."
Klik hier om te zien in welke bioscopen de film draait.