'Cybercriminaliteit groeit exponentieel'

Businessmodel

Je moet het businessmodel van cybercriminelen minder aantrekkelijk maken. Alleen zo kan je de groeiende cybercriminaliteit een halt toeroepen, meent Michiel Zwinkels, hoofdofficier van Justitie bij het Openbaar Ministerie en landelijk portefeuillehouder Cybercrime. Het ligt niet alleen aan de beveiliging van bedrijven. 'Het is een combinatie van verschillende factoren en dat is ook waar de bestrijding zit. Je moet het businessmodel van cybercriminelen minder aantrekkelijk maken. Dat moet op verschillende manieren. Daar heb je de banken voor nodig, de bedrijven zelf, politie en justitie en in de laatste plaats de eindgebruikers, de werknemers. Het risico helemaal uitsluiten dat lukt niet.'

Beluister ook | Ondernemersdesk Kansen en Risico | Fraude door medewerkers herkennen en voorkomen

Bewustzijn

Mensen moeten bewust zijn van de risico's. 'Wat we zien is dat mensen het zien als een ver-van-mijn-bed-show. “Dat zal mij niet overkomen.” Dat is een gevaarlijke houding, want voor je het weet ben je iemand die er zelf intrapt.' En dus pleit Zwinkels voor de hoogste prioriteit voor cyberweerbaarheid. 'De toename van cybercriminaliteit groeit exponentieel. Nu al betreft de helft van delicten waarvan aangifte wordt gedaan cybercriminaliteit. En dat aandeel is nog steeds groeiend. Op het moment dat het businessmodel lucratief blijft, zul je zien dat steeds meer criminelen zich daarop gaan richten en de omvang alleen gaat toenemen de komende tijd.'

Beluister ook | Werkprofessor | Waarom we toch nog trappen in de simpele trucjes van internetfraudeurs

Thuiswerken

Zo goed als elke grote ontwikkeling in de samenleving, vormt nieuwe kansen voor cybercriminelen om toe te slaan, zo ook de coronacrisis. Tijdens de coronacrisis heeft thuiswerken op korte tijd een hoge vlucht genomen en zijn we met z'n allen veel meer online. En daarom zijn we kwetsbaarder voor internetfraude. 'Het gaat over alle aspecten. Het feit dat we veel meer online zijn en digitaal met elkaar communiceren. WhatsApp-fraude heeft een enorm hoge vlucht genomen. Niet zo heel lang geleden maakte je niet meteen geld over wanneer je kind dat vroeg via WhatsApp. Die vraag verwachtte je gewoon fysiek. Nu vinden mensen het gebruikelijk om zo'n vraag te krijgen. Zo zijn ze dus kwetsbaarder.'

Beluister ook | Thuiswerken maakt kwetsbaar voor CEO-fraude

Goed voorbereid

Om bijvoorbeeld gebruik te maken van CEO-fraude, moeten cybercriminelen een goed inzicht hebben in de manier van communiceren binnen een bedrijf of de bedrijfscultuur in het algemeen. 'Zo kunnen cybercriminelen e-mails binnen bedrijven manipuleren, waardoor betaalopdrachten worden gegeven aan werknemers. Die maken dan geld over naar de betaalrekening van de crimineel, in plaats van naar de zakelijke rekening.'