Een computer kan volgens Naber bijvoorbeeld kijken naar kleine spierbewegingen in het gezicht en de hartslag detecteren. 'Een computer kan vrij complexe toestanden van een mens redelijk goed bepalen.' Zo liet het model onder andere zien dat gedemotiveerde sollicitanten vaak lang de spieren in de kin en lippen samentrokken. Dat terwijl het voor de menselijke beoordelaars moeilijker was om te bepalen op welke uitdrukkingen in het gezicht zij precies moesten letten.
Trainen
Een computermodel kan dit soort dingen niet zomaar. 'Dat model moet je trainen. Die kun je niet zomaar een video laten zien en dan doet het wat het moet doen. Die gedragingen moeten worden gekoppeld aan een motivatietoestand van een persoon.' Trainen kan volgens Naber door het plaatsen van labels op de sollicitatievideo's. 'De sollicitant kan achteraf zelf aangeven hoe gemotiveerd hij of zij was tijdens het gesprek. Daarmee krijg je een motivatielabel per video en zo train je het model.'
Luister ook | Hoger salaris? Begin al vóór de sollicitatie
Maar volgens de Utrechtse onderzoeker blijft het model een hulpmiddel en zullen we de mens ook gewoon nodig hebben tijdens het beoordelen van een sollicitatie. Dit soort modellen beoordelen volgens hem namelijk maar een klein deel. 'Het zou bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden als er veel sollicitaties zijn en iemand niet de tijd heeft om daar helemaal doorheen te gaan. Het model kan dan de tien meest gemotiveerde sollicitanten eruit pikken', zegt Naber.
Nepbaan
Tijdens het experiment van Naber kregen 154 proefpersonen de opdracht om een online sollicitatie te oefenen voor een baan bij een bedrijf. Ze solliciteerde dus op een nepbaan. 'We hebben een nepvacature gemaakt en daar wisten de proefpersonen ook vanaf.' De vacature was voor een bedrijf met een bepaalde reputatie. 'We wisten dat ongeveer de helft van de proefpersonen totaal niet gemotiveerd zou zijn om daar te werken. Maar dat de andere helft van de groep dat juist wel interessantst zou vinden. Zo konden we de motivatie van de mensen meten, ondanks dat het nep was.'