Die conclusie wordt gedeeld door Chief Technological Officer Edwin van Andel van beveiligingsbedrijf Zerocopter. 'Het is gewoon heel makkelijk en de pakkans is heel laag', stelt hij. 'En dus is het iets waar je heel gemakkelijk in rolt. Mensen zitten toch al op internet en zijn continu bezig met het scherm. En daar begint het al mee.'
Lees ook | Cybersecurity brengt teveel risico's voor zich mee voor verzekeraars
Volgens Van Andel is het een kwestie van tijd voordat jongeren óf zelf inzien hoe gemakkelijk cybercriminaliteit is, óf dat ze ergens bij worden betrokken. 'Dat zien we helaas ook heel vaak, en dan is het heel moeilijk om weer uit te komen. Daar zijn schokkende voorbeelden van.'
Afpersing
Als voorbeeld haalt Van Andel een dertienjarige jongen aan, die een database met creditcardgegevens wist te bemachtigen. 'Hij wist dat als hij die creditcards zou gebruiken, hij opgepakt zou worden', vervolgt hij. 'Dat deed hij dus niet. Maar toen criminelen hem 3.000 euro boden, verkocht hij die gegevens wel. En op het gegeven moment kwamen die criminelen terug en eisten ze nog zo'n database, en zo werd die jongen de problemen ingetrokken. Dat is echt vreselijk.'
Lees ook | Datalek bij VU Amsterdam na gestolen computer
Maar er iets aan doen, is lastig volgens Van Andel. 'Ik zeg altijd tegen ouders dat ze hun kinderen gewoonweg niet weg kunnen houden van een computer', gaat hij verder. 'Maar probeer ze dan ethiek te leren en probeer ze te leren wat goed en slecht is. Dat is het enige dat werkt.'
Uitdaging
En daarin ligt de uitdaging, zo erkent ook Van Andel. De gemiddelde ouder heeft namelijk geen flauw benul wat hacken inhoudt, en wat kinderen mogelijk doen. 'Heel vaak zijn jongeren niet eens bezig met écht hacken', besluit hij. 'Maar als je ziet hoe makkelijk het soms is om bepaalde data ergens vandaan te halen, dan is dat schokkend. Daar moet écht wat aan gedaan worden.'
Van Andel krijgt daarin bijval van burgemeester Astrid Nienhuis van Heemstede, die het een zorgelijke ontwikkeling noemt. Maar, zo stelt ze, er zijn ook kansen aan verbonden denkt ze. Digitaal savvy jongeren zijn keihard nodig in de maatschappij. 'Het lijkt me een mooi gegeven dat die jongeren digitaal aangelegd zijn, en wat kunnen wij verzinnen om die jongeren hun talenten te laten zien en te benutten.'
Volgens Nienhuis zijn er allerhande programma's die dat kunnen stimuleren. 'Neem Rebootkamp als voorbeeld. Dat vond ik een mooie sprekende naam. Jongeren worden daar voor een dag uitgenodigd om hun talenten te laten zien, maar spreken er ook met de politie, een opleidingsinstituut en een werkgever', vervolgt ze. 'Ze worden geprezen om hun talent, maar tegelijkertijd gewezen op de gevaren waar ze zich vaak niet bewust van zijn.'
Cyberburgemeester
Nienhuis, die tevens voorzitter is van het landelijk platform van Cyberburgemeesters (een initiatief met als hoofddoel zich over belangrijke digitale ontwikkelingen, bedreigingen en oplossingen te laten informeren of om er aandacht voor te vragen, red.) is dan ook voorstander van het vroegtijdig signaleren van jongeren die zich mogelijk op het verkeerde cyberpad gaan begeven. 'Ik ben ook officier van justitie geweest, dus ik stuur die jongeren graag de goede richting uit. Want zoals Edwin zegt: het moment dat je er één keer aan meedoet, wordt het lastig om eruit te komen.'