Voorzitter NWO: Nature moet wetenschappelijke artikelen gratis aanbieden
Volgens Jos Engelen, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), vraagt het gezaghebbende tijdschrift Nature geld voor publicaties van wetenschappelijk onderzoek waarvoor al belastinggeld is betaald.
Van Engelen schreef vanochtend een ingezonden brief aan de Volkskrant waarin hij zijn ongenoegen bekend maakte. Aanleiding voor de open brief was een recent onderzoek dat is uitgevoerd door de ruimtesonde Rosetta, die zuurstofgas ontdekte op de komeet waarop de sonde is geland. De Rosetta-missie is een Europese samenwerkingsmissie waaraan onder andere Nederland heeft meegedaan en meebetaald. Toch moest Engelen geld betalen - 30 euro - om het gepubliceerde onderzoek te kunnen lezen op de site van het wetenschappelijk tijdschrift. Van Engelen vindt daarom dat Nature "over onze ruggen" geld verdiend aan het onderzoek.
Open access
Engelen bepleit dat het wetenschappelijk tijdschrift een open access-verdienmodel introduceert. Artikelen zijn dan gratis te lezen voor het publiek, terwijl Nature op transparante wijze duidelijk maakt wat de kosten zijn om te blijven bestaan. Voor dat geld kan het tijdschrift dan aankloppen bij onderzoekfinanciers, zoals de NWO.
Een direct einde van de samenwerking tussen de NWO en Nature betekent de aanval van Engelen niet. Wel gaat de organisatie nog voor het einde van het jaar de subsidievoorwaarden aanpassen. Straks wordt alleen subsidies verstrekt als de ontvangers van het geld hun publicaties gratis toegankelijk maken. Dat is volgens Engelen "niet om onderzoekers dwars te zitten, maar om het belang van open access over te brengen".
