'Het onderzoek is begonnen om uit de vinden wat nou de organisatie is van zo'n ecosysteem', zegt Michiel Veldhuis, die morgen promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij voelt haarfijn aan dat de meesten van ons stadsmensen zijn. 'Ik vergelijk het in mijn proefschrift een beetje met een stad: waar vind je hoge gebouwen en waar vind je lage gebouwen? Waar staan ze dicht bij elkaar? Waar staan de oudste?'
Droogte of regenval
De bomen die hij onderzocht staan in de savanne - in Afrika. Want hier is het niet de natuur, maar de landschapsarchitect die bepaalt hoeveel bomen op welke plek staan. En wat Veldhuis ontdekte lijkt - achteraf - voor de hand liggend. 'Bij weinig regenval zijn bomen in competitie met elkaar, dan gaan ze ver van elkaar af staan zodat ze allemaal hun eigen beetje water hebben. Bij veel regen hoeft dat niet en staan ze dichter bij elkaar, ook om elkaar zo bescherming te bieden tegen vuur.'
Positieve invloeden
Het klinkt voor de hand liggend, maar het past niet zo in de manier waarop biologen redeneren, vertelt Veldhuis: 'Wat je in de biologie vaak ziet is een focus op negatieve interacties. Competitie waarbij de ene soort de andere soort negatief beïnvloedt. Dat komt een beetje voort uit de Evolutietheorie van Darwin, daarin gaat het over de struggle for existence, het recht van de sterkste. Mijn theorie gaat juist uit van positieve terugkoppelingen. Iets wat dus voorkomt in veel ecosystemen.'
Dus nee, Veldhuis zegt niet dat Darwin er naast zat. Maar wel dat er ook nog andere mechanismen zijn, die je bijvoorbeeld nodig hebt als je wilt weten waarom bomen soms zo dicht op elkaar staan - en soms niet.
